Đưa trí tuệ nhân tạo vào quản lý rủi ro cho ngành Thuế

Bộ Tài chính sẽ đưa trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực Thuế để giải quyết các bài toán nghiệp vụ phức tạp như chống gian lận thuế, quản lý rủi ro,... Điều đó chứng tỏ sự phát triển ngày càng lớn mạnh của CNTT trong hệ thống quản lý hiện nay.

• Giải pháp đào tạo nhân sự doanh nghiệp trong kỷ nguyên AI
• Muốn làm lập trình viên thì học ngành gì và học ở đâu?
• Thuật toán phát hiện nói dối bằng AI: Vũ khí mới trong cuộc chiến chống tội phạm
• Vai trò của AI trong chẩn đoán bệnh về mắt
• Vai trò của AI trong dự đoán sự sống ngoài Trái Đất

Cơ quan thuế sẽ ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc kết nối, phân tích kỹ thuật, tiếp nhận các nguồn dữ liệu để quản lý rủi ro cho ngành Thuế. Mục tiêu là xử lý hệ thống dữ liệu lớn, giảm áp lực công việc  và nâng cao ý thức của người nộp thuế.

Ứng dụng AI vào công tác quản lý thuế

Quản lý rủi ro trong ngành Thuế là phương pháp phổ biến ở các quốc gia trên thế giới. Quản lý Thuế ở Việt Nam được quy định rõ ràng tại Thông tư 31/2021/TT-BTC và Luật Quản lý thuế số 38. Theo đó, các quy định quản lý thuế theo cơ chế rủi ro phù hợp với tình hình thực tế của hệ thống thuế tại Việt Nam hiện nay. 

Toàn bộ các nghiệp vụ quản lý rủi ro cùng quy trình sẽ được ứng dụng công nghệ mới. Ứng dụng công nghệ thông tin có nhiệm vụ kết nối, điện tử hóa những biện pháp. Không chỉ vậy, những ứng dụng công nghệ mới còn tiếp nhận thông tin từ các nguồn dữ liệu, quản lý rủi ro dựa trên chỉ số, tiêu chí được ban hành. Sau đó hệ thống sẽ tiến hành đánh giá và phân tích các dữ liệu một cách hiệu quả.

Việc áp dụng quản lý rủi ro có những khác biệt so với trước đây. Ví dụ khi phân loại mức độ tuân thủ pháp luật thuế và khâu đánh giá hoàn toàn được thực hiện tự động. Đặc biệt, công nghệ tiến hành bổ sung đánh giá theo phương pháp học máy tăng độ chính xác và linh hoạt hơn.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo cho khả năng phân luồng người nộp thuế theo các hành vi. Nhờ vậy, các cơ quan quản lý Thuế sẽ giảm tải áp lực về công việc, phân bổ nguồn lực hợp lý. Nhân viên trong ngành Thuế chỉ tập trung vào các lĩnh vực rủi ro, xử lý các trường hợp người nộp thuế không tuân thủ. Công nghệ cũng giúp người nộp thuế tuân thủ tốt quy định của pháp luật về thuế và quản lý thuế.

Dữ liệu được quản lý tập trung

Thông tin quản lý rủi ro thu thập các dữ liệu theo quy định của pháp luật. Việc thu thập thông tin bao gồm thông tin bên trong và bên ngoài cơ quan thuế. Các dữ liệu về người nộp thuế được quản lý dưới hình thức tập trung tại Tổng cục Thuế. Ứng dụng quản lý thông tin được cập nhật chính xác và kịp thời. Tất cả là nhờ vào sự kết nối liên thông của  hệ thống dữ liệu điện tử thuế và hệ thống dữ liệu liên quan.

Nếu hệ thống bị lỗi đường truyền, sự cố thì ứng dụng công nghệ sẽ xử lý, khắc phục  nhanh chóng. Tổng cục Thuế  đã quy định những trách nhiệm cụ thể về quản lý, khai thác, vận hành của đơn vị thuế các cấp. Đồng thời, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào quản lý rủi ro phải có sự phù hợp với từng lĩnh vực nghiệp vụ thuế. Những biện pháp quản lý được triển khai đồng bộ nhằm bảo mật dữ liệu, đảm bảo an toàn máy tính theo quy định pháp luật.

Cơ quan Thuế thực hiện theo quy định mới, giám sát những người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm. Bên cạnh đó, cơ quan thuế sẽ công khai những tiêu chí đánh giá tuân thủ pháp luật thuế. Việc phân loại doanh nghiệp có 4 mức độ gồm: tuân thủ cao, tuân thủ thấp, tuân thủ trung bình và không tuân thủ.

Người có nghĩa vụ nộp thuế được đánh giá mức độ rủi ro một cách tổng thể nhất. Sau đó, được phân loại theo 5 hạng từ người có mức độ rủi ro thấp đến rủi ro cao. Cơ quan thuế sẽ dựa vào ứng dụng công nghệ để có kết quả phân tích rủi ro. Hoặc căn cứ vào tình hình thực tế công tác quản lý thuế, phân tích nghiệp vụ để xác định nội dung, kiểm tra thuế.

Quỳnh Anh