1. Tại sao nên chọn Linux?
Trước khi bắt tay vào việc cài đặt Linux, bạn có thể tự hỏi tại sao lại chọn hệ điều hành này thay vì các hệ điều hành khác như Windows hay macOS. Dưới đây là một số lý do chính khiến người dùng chọn Linux:
- Mã nguồn mở: Linux là một hệ điều hành mã nguồn mở, nghĩa là người dùng có thể tự do thay đổi, tùy chỉnh và phát triển phần mềm theo nhu cầu.
- Bảo mật cao: Linux có cơ chế bảo mật mạnh mẽ và ít bị tấn công bởi phần mềm độc hại, virus so với các hệ điều hành khác.
- Tính ổn định: Linux cực kỳ ổn định và ít gặp phải các sự cố hệ thống.
- Tương thích phần cứng: Linux có thể chạy trên hầu hết các phần cứng, từ máy tính cũ đến các máy tính với cấu hình hiện đại.
- Miễn phí: Hệ điều hành Linux hoàn toàn miễn phí, người dùng không cần phải trả phí bản quyền như Windows.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn sử dụng Linux cho người mới bắt đầu
2. Chọn phiên bản Linux phù hợp
Linux có rất nhiều phiên bản, hay còn gọi là “distribution” (distro), mỗi bản phân phối đều có đặc điểm và mục đích sử dụng khác nhau. Một số phiên bản phổ biến của Linux bao gồm:
- Ubuntu: Là một trong những bản phân phối phổ biến nhất, Ubuntu được thiết kế dễ sử dụng cho người mới bắt đầu. Nó có giao diện người dùng trực quan và có một cộng đồng hỗ trợ rất lớn.
- Debian: Debian là nền tảng của nhiều bản phân phối khác như Ubuntu. Nó nổi bật với tính ổn định và bảo mật.
- Fedora: Fedora là bản phân phối Linux do Red Hat phát triển, với mục tiêu mang đến phần mềm tiên tiến và hỗ trợ các công nghệ mới.
- Linux Mint: Được xây dựng trên nền tảng của Ubuntu, Linux Mint mang đến một giao diện thân thiện với người dùng và rất dễ sử dụng.
- Arch Linux: Arch Linux là một bản phân phối nhẹ và cực kỳ linh hoạt, phù hợp với những người dùng có kinh nghiệm.
- CentOS: Là phiên bản miễn phí của Red Hat Enterprise Linux (RHEL), CentOS thường được sử dụng cho các hệ thống máy chủ.
Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu, Ubuntu và Linux Mint thường là những lựa chọn lý tưởng vì chúng dễ cài đặt và sử dụng.
Để cài đặt Linux trên máy tính, bạn sẽ cần:
- Một thiết bị phù hợp – lưu ý rằng việc cài đặt Linux sẽ phá hủy dữ liệu hiện có trên máy tính của bạn, vì vậy nên sử dụng một hệ thống sạch
- Tệp ISO Linux đã tải xuống
- Phương tiện cài đặt (CD hoặc DVD có thể ghi hoặc USB)
Bạn có thể mất chút thời gian để chọn và tải xuống tệp ISO trước khi sẵn sàng bắt đầu.
>>> Đọc ngay: Cách cài đặt và cấu hình Tmux cho Linux
3. Chuẩn bị trước khi cài đặt Linux
Để cài đặt Linux trên máy tính của bạn, có một số bước chuẩn bị cần thực hiện:
3.1. Kiểm tra cấu hình hệ thống
Trước khi bắt đầu cài đặt Linux, bạn cần kiểm tra phần cứng của máy tính của mình để đảm bảo rằng hệ điều hành Linux tương thích. Hầu hết các bản phân phối Linux đều có thể chạy trên các máy tính với cấu hình thấp, nhưng nếu bạn muốn sử dụng các tính năng cao cấp hoặc các phần mềm nặng, hãy chắc chắn rằng máy tính của bạn đáp ứng các yêu cầu tối thiểu sau:
- Bộ vi xử lý (CPU): Ít nhất là 1 GHz với 64-bit.
- Bộ nhớ (RAM): Tối thiểu 2 GB, nhưng 4 GB hoặc cao hơn sẽ giúp hệ thống chạy mượt mà hơn.
- Dung lượng ổ cứng: Tối thiểu 25 GB cho hệ điều hành và các phần mềm cơ bản.
- Card đồ họa: Hỗ trợ đồ họa 3D sẽ giúp bạn có trải nghiệm sử dụng giao diện người dùng tốt hơn.
3.2. Tạo USB bootable
Sau khi chọn được bản phân phối Linux mà bạn muốn cài đặt, bước tiếp theo là tải về tệp ISO của bản phân phối đó từ trang web chính thức của nó. Ví dụ, nếu bạn chọn Ubuntu, bạn có thể tải tệp ISO từ ubuntu.com.
Tiếp theo, bạn cần tạo một USB bootable để cài đặt Linux. Để làm điều này, bạn có thể sử dụng các công cụ như:
- Rufus (Windows): Rufus là một công cụ dễ sử dụng để tạo USB bootable.
- Etcher (Windows, macOS, Linux): Etcher là một công cụ đa nền tảng để ghi các tệp ISO vào USB.
- UNetbootin (Windows, macOS, Linux): UNetbootin là một công cụ khác cho phép bạn tạo USB bootable.
Dưới đây là cách sử dụng Rufus để tạo USB bootable:
- Cài đặt Rufus từ trang web chính thức.
- Kết nối USB vào máy tính và mở Rufus.
- Chọn USB của bạn từ danh sách “Device”.
- Chọn tệp ISO mà bạn đã tải xuống từ “Boot selection”.
- Nhấn “Start” để bắt đầu quá trình ghi dữ liệu vào USB.
3.3. Sao lưu dữ liệu
Cài đặt Linux sẽ yêu cầu bạn phân vùng lại ổ cứng của mình. Điều này có thể dẫn đến việc mất dữ liệu, vì vậy, hãy đảm bảo sao lưu tất cả các tệp quan trọng trước khi tiến hành cài đặt.
4. Cài đặt Linux
Sau khi chuẩn bị USB bootable, hãy bắt đầu quá trình cài đặt Linux.
4.1. Khởi động từ USB
- Cắm USB chứa bộ cài Linux vào máy tính.
- Khởi động lại máy tính và vào BIOS hoặc UEFI (thường bằng cách nhấn phím F2, F12, ESC hoặc DEL khi máy tính khởi động, tùy thuộc vào hãng sản xuất).
- Trong BIOS/UEFI, tìm tùy chọn để thay đổi thứ tự khởi động (boot order) và đặt USB làm thiết bị khởi động chính.
- Lưu lại cài đặt và khởi động lại máy tính. Máy tính sẽ bắt đầu từ USB và vào menu cài đặt của Linux.
4.2. Quá trình cài đặt
- Chọn ngôn ngữ và khu vực: Khi vào màn hình cài đặt của Linux, bạn sẽ được yêu cầu chọn ngôn ngữ và múi giờ.
- Cài đặt kết nối mạng: Bạn có thể kết nối Wi-Fi hoặc Ethernet nếu cần thiết.
- Chọn kiểu cài đặt:
- Cài đặt song song (dual-boot): Nếu bạn muốn cài đặt Linux bên cạnh hệ điều hành hiện tại (Windows, macOS), bạn có thể chọn “Install alongside” và hệ điều hành hiện tại sẽ được giữ nguyên.
- Cài đặt toàn bộ ổ cứng: Nếu bạn muốn cài đặt Linux trên toàn bộ ổ cứng, hãy chọn “Erase disk and install”. Lưu ý rằng điều này sẽ xóa tất cả dữ liệu trên ổ cứng.
- Phân vùng ổ cứng: Hệ thống sẽ yêu cầu bạn phân vùng lại ổ cứng nếu cần thiết. Bạn có thể chọn tự động phân vùng hoặc thực hiện thủ công nếu muốn kiểm soát cách phân vùng.
- Tạo tài khoản người dùng: Bạn sẽ được yêu cầu tạo tài khoản người dùng, mật khẩu và tên máy tính.
- Bắt đầu cài đặt: Sau khi hoàn tất các bước trên, nhấn “Install Now” để bắt đầu quá trình cài đặt. Quá trình này có thể mất một khoảng thời gian tùy thuộc vào cấu hình máy tính của bạn.
4.3. Khởi động lại và hoàn tất cài đặt
Sau khi quá trình cài đặt hoàn tất, hệ thống sẽ yêu cầu bạn khởi động lại máy tính. Hãy tháo USB ra và nhấn “Enter” để khởi động lại vào Linux. Lúc này, bạn sẽ vào màn hình đăng nhập và có thể bắt đầu sử dụng Linux.
>>> Đọc ngay: Cách cập nhật tất cả ứng dụng trên Linux trong vài giây
5. Sau khi cài đặt linux
Khi Linux đã được cài đặt xong, bạn có thể thực hiện các bước tiếp theo để thiết lập và tối ưu hóa hệ thống:
- Cập nhật hệ thống: Chạy lệnh
sudo apt updatevàsudo apt upgrade(đối với Ubuntu) để cập nhật các gói phần mềm mới nhất. - Cài đặt các phần mềm cần thiết: Bạn có thể cài đặt các phần mềm khác như trình duyệt web, phần mềm văn phòng và các công cụ lập trình thông qua trình quản lý gói của hệ điều hành (APT, YUM, DNF, v.v.).
- Cài đặt driver: Đảm bảo rằng tất cả các driver phần cứng của máy tính được cài đặt đúng cách, đặc biệt là card đồ họa và Wi-Fi.
Kết luận
Cài đặt Linux trên máy tính không phải là một quá trình phức tạp nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng và làm theo các bước hướng dẫn chi tiết. Linux là một hệ điều hành mạnh mẽ, linh hoạt và bảo mật, thích hợp cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau. Với các bản phân phối như Ubuntu hoặc Linux Mint, việc cài đặt và sử dụng Linux trở nên dễ dàng và thú vị hơn bao giờ hết.
Bình luận (0
)