Nam công nhân may trở thành lập trình viên Fsoft kể về hai lần muốn bỏ cuộc

Từ một công nhân may trở thành lập trình viên tại FPT Software, xTer Lê Đình Văn (sn 1995, Quảng Nam) đã trải qua một hành trình đầy gian khó, từng nhiều lần muốn bỏ cuộc giữa chừng. Cùng nghe Văn chia sẻ về chặng đường này.

Bạn biết đến FUNiX từ đâu? Tại sao bạn lại lựa chọn đăng ký học tại đây?  

Mình biết đến FUNiX từ năm 2017, lúc đó mình đã nghỉ học Đại Học Tài Chính Kế Toán rồi. Vào thời điểm năm 2015, sau một thời gian học tập, mình cảm thấy bản thân mình không phù hợp với ngành Kế Toán nên quyết định nghỉ học. Khi biết tin, gia đình mình cảm thấy khá là sốc và đã khuyên bảo mình khá nhiều, nhưng mình một mực từ bỏ. Nên hầu như tất cả mọi người đều cảm thấy thất vọng và quay lưng với mình. 

Lúc bạn quyết định nghỉ học đã có 1 kế hoạch, dự định cụ thể là mình sẽ làm gì chưa? 

Lúc quyết định nghỉ học, mình cũng chưa có một kế hoạch nào rõ ràng cả. Mình dự định sẽ thi lại Đại Học nhưng rồi lại thôi vì không muốn mình là gánh nặng của gia đình. 

Khoảng đầu năm 2016 là lúc mình bắt đầu đi làm may, mình cũng thử suy nghĩ mình có nên học thêm cái gì đó hay không? Mình dự định mình nên học một loại ngoại ngữ nào đó như tiếng Anh hay Nhật nhưng công việc thì kéo dài và khá là mệt nên mình cũng tạm dừng dự định đó, và lo làm việc tiết kiệm tiền trước, để chờ đến khi nào gặp được một khóa học hoặc một cơ hội kinh doanh thích hợp mà dùng đến.

Trong thời gian 2 năm đầu mình làm những công việc khác nhau. Khoảng năm 2017, mình vô tình bắt gặp khóa học của FUNiX. Nhìn sơ qua biểu đồ học phí, chứng chỉ và cam kết đảm bảo đầu ra mình cảm thấy khóa học của mình khá là xịn sò. Mình đọc được thông tin là chỉ cần hoàn thành 3 chứng chỉ đầu là có thể bắt đầu đi làm. Ban đầu mình dự định sẽ đăng ký 1 chứng chỉ trước để học thử, nhưng rồi mình tạm dừng kế hoạch này và dự kiến sẽ đăng ký lại vào một thời điểm nào đó thích hợp sau này.

Tại sao bạn ko đăng ký học luôn từ 2017? 

Năm 2017, mình cũng vẫn tiếp tục làm công việc may, và cũng chưa thể học được vì công việc của mình khá là kéo dài. Với lại hồi đó mình thấy có khá nhiều khóa online, mình thực sự không biết phải chọn lựa ngành nào. Nhưng mình cũng đã ưu tiên chọn lựa khóa lập trình FUNiX vì thấy biểu đồ về học phí, các môn học được dạy khá thiết thực và đầu ra khá vững chắc nên cũng dự định sẽ học trong năm 2018 hoặc 2019. 

Năm 2018, mình không biết mọi người có cho mình hồ đồ không, vì mình nghe một người thân bảo rằng nên mua một chiếc xe máy để đi lại trước. Mình đã định bỏ tiền ra học nhưng sau đó, mình lại quyết định mua xe để việc đi làm trở nên thuận tiện, còn học hành thì hãy gác lại sau. Mình cũng đã dự định muốn học rồi nhưng rồi mình cũng không dũng cảm đăng ký và tiếp tục công cuộc làm và tiết kiệm tiền

Đến năm 2019, khi mình đã có tiền đề rồi ổn định rồi thì mình mới yên tâm theo đuổi ngành Lập trình này.

Nhìn chung. mình lựa chọn học FUNiX vì mong muốn một định hướng tương lai rõ ràng, vừa thực tế lại nhiều tiềm năng để phát triển. Lúc ấy nói chung đối với nghề lập trình, mình cũng chỉ là một tờ giấy trắng. Dù biết phía trước sẽ có nhiều thử thách gian nan, không dễ gì vượt qua. Nhưng khi bỏ số tiền tiết kiệm của mình ra đăng ký cũng là lúc mình đốt đi mọi con đường lùi. Chặng đường trở thành lập trình viên chính thức bắt đầu từ ngày hôm ấy.   

Theo mình biết bạn không dựa vào gia đình mà hoàn toàn tự lập. Vậy trong quãng thời gian học 3 chứng đầu thì bạn làm gì để duy trì để cuộc sống? Mình sắp xếp thời gian để vừa học vừa làm như thế nào? 

Vì là học online nên công việc mình làm cũng không ảnh hưởng quá nhiều đến tiến độ học. Nhưng mỗi khi mình phải làm tăng ca và gặp phải môn học khó, mình cũng loay hoay mãi mới qua. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến hai lần mình dự định bỏ cuộc, cộng với việc ba mẹ mình không tin tưởng mình cũng khiến mình cô đơn, nhiều lúc cũng buồn lắm, học tập làm việc mà như thế nhiều lúc cũng chán dễ bỏ cuộc. Nhưng mà đã đốt hết mọi con đường lùi rồi thì dù khó mấy mình cũng phải cố gắng bước tiếp.

Bạn thấy hệ thống, môi trường học tập ở FUNiX thế nào?

Mình thấy là học liệu của trường mình cũng khá chất lượng nếu mình thành thạo tiếng Anh. Vì các khóa học nhà trường mua cho sinh viên liên quan đến các môn học đều bám sát nội dung chương trình. Nhưng mà thực ra mình học các khóa học này, chỉ hỗ trợ cho mình về mặt thực hành, viết code. Còn nếu nói về lý thuyết thì mình chỉ có thể suy luận, định tính những yếu tố cốt lõi ra chứ cũng vẫn chưa biết một cách toàn diện về nó. Theo mình nghĩ thì ví dụ như khi mình học một bài học nào đó, nên có những đoạn tóm tắt các kiến thức chính trong video, hoặc một số lượng từ vựng mới xuất hiện trong video cần phải học. Như thế sẽ giúp nắm bắt nội dung tốt hơn

Về Hannah, Mình thấy đây là điểm cộng lớn nhất của nhà trường cho đến lúc này. Các Hannah như Hannah Thanh Quý, Hannah Nguyễn Phương, Hannah Thúy Dương, Hannah Trần Thu Hương chẳng khác gì người chị, người bạn đồng hành giúp đỡ, người hướng dẫn về mặt tinh thần giúp chúng mình vượt qua được những khó khăn trong quá trình học

Nói về mentor, bên cạnh những anh chị mentor hiền hậu, nhiệt tình giúp đỡ tụi mình thì vẫn có kha khá mentor khá là nghiêm khắc nhưng mình đánh giá cao điều đó. Sự khắc nghiệt sẽ khiến học viên không chủ quan trong việc học. Đôi lúc cũng sẽ có những mentor hơi gắt, có thể là lúc đó, học viên cũng đang trong giai đoạn thiếu tự tin hay khủng hoảng rồi bị bồi thêm mấy nhát phê bình, bị điểm thấp nữa là học viên cũng gần rơi vào cửa tử. Cái đó thì không trách gì mentor được vì mentor chỉ làm đúng trọng trách của mình, cũng có nỗi khổ này nỗi khổ nọ, khó mà hiểu tâm lý học viên được.

Một khó khăn lớn khi học online là giữ được sự tự giác và động lực học tập, bạn đã làm điều đó như thế nào?

Ban đầu, điều khiến mình tự giác để hoàn thành sớm các môn đầu tiên ở chứng chỉ 1 là vì lúc đó mình không có đường để lùi nữa. Một là bước tiếp hai là không thể đứng lên được nữa. Mình không bao giờ muốn bản thân là một người thất bại. Nên mình luôn mạnh mẽ tiến lên mỗi ngày, lập kế hoạch và hoàn thành khá tốt những môn đầu tiên. 

Cho đến môn cuối cùng, chả hiểu sao mình lại bị tâm lý với môn này. Một phần mình nhận thấy nhiều ý kiến về môn học này đa số mọi người cho rằng môn này khó. Lúc ấy mình cũng bỗng nhiên thiếu tự tin hẳn. Mà lúc thi thực hành, mình làm khá tệ khiến mình thất vọng và cũng đã bỏ cả 1 tháng không đụng tới chương trình học. Với lại lúc đó mình cũng đang gặp khó khăn về kinh tế, bị người thân quay lưng vì không tin tưởng, nói chung là cũng khó đủ bề. 

Mình cũng định bỏ cuộc rồi nhưng mà nghe chị Hannah Nguyễn Phương tha thiết muốn mình học tiếp, đừng bỏ cuộc. Mình nghĩ lại nếu mình bỏ cuộc thì sẽ có lỗi với khá nhiều người và mình cũng bỏ phí cả mớ tiền tiết kiệm mình đã bỏ ra trước đây. Nên sau đó, mình cũng cố gắng ôn kĩ hơn, rút kinh nghiệm từ những thất bại trước và cuối cùng hoàn thành tốt môn thi cuối cùng

Chứng chỉ hai có lẽ là chứng chỉ gian nan nhất đối với mình. Có thể từ việc cảm nhận độ khó môn JavaScript mà mình nghĩ các môn ở chứng chỉ hai sẽ còn khó hơn nhiều. Và từ phản hồi của các anh chị đi trước, cũng như tiến trình học của họ. Mình cảm thấy chúng không hề đơn giản. Môn mà mình cảm thấy xương nhất có lẽ là môn Lập trình Android, mất rất nhiều thời gian loay hoay với bài project 3. Đó là lần mình dự định bỏ cuộc thứ hai. 

Mình còn nhớ chỉ còn 1 tháng nữa là hết khóa, nhưng mà mình vẫn còn 4 môn chưa thi bao gồm cả lab. Mình đã đặt hết vào canh bạc cuối cùng, ôn luyện thi với tốc độ cao nhất, lên kế hoạch từng ngày từng ngày thi. Mà những kế hoạch đó là chỉ được thành công không thể thất bại. Chỉ cần mình thi tạch môn là coi như xong. Nhưng rồi mình vẫn qua được. Đó phải nói là một kỳ tích thực sự tuyệt vời đối với mình

Lần dự định bỏ cuộc thứ 2 này, tại sao cuối cùng bạn không bỏ?

Các anh chị mentor, Hannah, chị tư vấn Phương Thảo luôn nhiệt tình giúp đỡ mình, nên mình phải cố gắng hết mình chứ không thể dễ dàng bỏ cuộc như vậy được.

Với lại một lần mình ngồi đọc lại những cuốn sách self help của mình, mình tự dưng nhớ lại sự quyết tâm mạnh mẽ của bản thân trước đây, nhớ lại lúc mình đốt đi mọi con đường lùi của mình. Lúc ấy mình thấy bản thân mình phải mạnh mẽ hơn nữa. Mặc kệ ai nói gì, hãy cố gắng học tới đâu hay tới đó, biết đâu sẽ đạt được kỳ tích và thế là mình bắt đầu ôn luyện lại gấp đôi gấp ba lần trước đây. Và thật hạnh phúc khi có thể lách qua được cánh cửa hẹp, để hoàn thành chứng chỉ 2.

Chứng chỉ ba thì đối với mình là đơn giản hơn 2 chứng chỉ kia vì lúc này mình đã quen với cách học, cũng có cái nền tảng là chứng chỉ 2 nên mình cũng thoải mái, đủ tự tin để hoàn thành chứng chỉ 3.

Bạn có thể chia sẻ về một kỉ niệm đáng nhớ trong quá trình học tại FUNiX? 

Mình nhớ lại lúc đầu, sau khi đăng ký để nhận một cuộc gọi tư vấn về khóa học vào buổi sáng. Thì trưa hôm ấy một cuộc gọi đến với một chất giọng khá là ngọt ngào êm tai (không biết đối với người ngoài thì thế nào chứ đối với mình là mình cực kì thích nghe giọng của chị ấy). Chị ấy tên là Nguyễn Thị Phương Thảo, gọi điện để hỏi và tư vấn cho mình. 

Sau khi mình nghe chị ấy giải thích rõ về chương trình, mình cảm thấy khá là ổn. Và thế là không khiến chị ấy không phải chờ đợi lâu, đến lúc chiều sau khi mình báo lại với chị ấy là mình đã nộp tiền xong và cũng đã gửi hồ sơ theo đường bưu điện ra Hà Nội. Sau khi mình nói như thế, có lẽ chị ấy cũng khá ấn tượng về cái tính dứt khoát của mình. 

Mình đã từng gặp chị Thảo một lần trong xDay. Đó cũng là kỉ niệm khá là đáng nhớ. Trải qua một quá trình dài học tập, những lúc mệt mỏi, khó khăn đôi lúc mình cũng tâm sự để nhận được lời khuyên của chị ấy. Đối với mình chị ấy giống như là người chị thứ hai của mình vậy.

Một kỷ niệm khác là lúc đầu mình học thật sự cũng không quen với một cách học hoàn toàn mới lạ của trường. Môn đầu tiên mình phải chạm trán đó là môn “Làm chủ máy tính”. Ngay ngày đầu tiên mình mở video lên xem. Chỉ toàn là tiếng Anh, mà lúc đó mình chưa biết cách bật phụ đề, nên mình nhớ đã dịch 2 bài mất đến 2 tiếng đồng hồ, thật sự mệt. Mình đã nghĩ chẳng lẽ bài nào sau này cũng phải dịch như thế sao. 

Rồi tới bài assignment 1 đầu tiên. Mình đọc họ bảo hãy tháo cái máy ra lấy từng bộ phận ra và ghi thông số. Mình đọc mà thấy tá hỏa. Sợ lấy ra rồi rủi hư luôn cái máy thì tính sao bây giờ. Mà bài yêu cầu phải dùng cái vít tháo ốc laptop để tháo ra nên mình cũng đầu tư hơn 100k để mua bộ đồ nghề. Sau đó mình hỏi mentor thì mới biết không cần tháo máy chỉ cần thiết lập Bios quay lại ok là được. Thế là mình cất luôn bộ đồ nghề cho đến bây giờ cũng không xài lại nó. 

Từ khi bỏ học đại học (2015), bạn đã trải qua một chặng đường 6 năm đầy khó khăn: học hành, mưu sinh vất vả, gia đình quay lưng… trước khi tìm được công việc lập trình viên đầu tiên. Có bao giờ bạn thấy hối hận với quyết định của mình không? Nếu được quay trở lại, có điều gì bạn muốn làm khác đi không?

Mình thường không muốn nghĩ lại những khoảnh khắc buồn đó. Tại thời điểm đó, mình quyết định như thế là vì con tim mình cần mình thay đổi, muốn mình sống thật với bản thân mình hơn. Dù mọi người có nói gì, thì mình cũng phải tin vào bản thân làm theo kế hoạch mà mình đã đề ra, luôn cố gắng làm việc siêng năng để cho mọi người thấy được quan điểm, lập trường của mình. Thật đáng mừng khi cho đến lúc này, mọi người trong gia đình hoàn toàn ủng hộ mình, không còn để bụng chuyện quá khứ nữa.

Nói chung mọi con đường đều rất gian nan và khó khăn. Nhưng chỉ cần mình luôn cố gắng hết mình thì nhất định một ngày nào đó mình cũng sẽ thu lại được kết quả. 

Hiện ở FPT Software bạn đang làm gì? Trải nghiệm của bạn thế nào? Phải đi làm ở nơi xa quê hương 70km, bạn có thấy khó khăn vất vả không?

Hiện tại mình đang học Fresher Android tại FPT Software Đà Nẵng. Lương hỗ trợ đào tạo khá OK. Môi trường làm việc khá thân thiện, xịn sò, độ bảo mật cao làm em thấy thích thú với phong cách làm việc chuyên nghiệp của công ty. Về việc xa quê thì mình không thấy vất vả lắm, vì phòng trọ mình thuê khá rẻ, mình cũng nấu ăn nữa nên không phải chi tiền quá nhiều

Kế hoạch 5 năm tới của bạn là gì? 

Trong 5 năm tới, điều mình mong muốn là: Trở thành một lập trình viên Java, Android chuyên nghiệp; Có thể giao tiếp tiếng Anh dễ dàng với người nước ngoài; Tốt nghiệp và lấy được tấm bằng FUNiX, Tạo ra được những sản phẩm phần mềm có chất lượng có thể tự hái ra tiền cho bản thân. 

Vân Nguyễn (thực hiện)