Bạn muốn sửa lỗi trong một gói phần mềm hay chỉ đơn giản là sửa đổi một gói để đáp ứng nhu cầu của mình? Linux có thể giúp bạn làm điều này. 

Hầu hết các gói Linux đều miễn phí và có mã nguồn mở, cho phép bạn tự do tùy chỉnh hoặc sửa đổi bất kỳ phần mềm nào theo ý muốn. Ngoài ra, bạn cũng có thể thoải mái xem mã nguồn của các gói Linux để tìm hiểu các phương pháp kiến ​​trúc tốt và các mẫu code từ các dự án phần mềm khác.

Hãy cùng FUNiX khám phá cách bạn có thể biên dịch và cài đặt một gói từ nguồn trên Linux.

Bước 1: Cài đặt các công cụ cần thiết

Linux cung cấp cho bạn tất cả các công cụ cần thiết để biên dịch (compile), xây dựng và cài đặt phần mềm từ mã nguồn.

Hầu hết phần mềm Linux được viết bằng ngôn ngữ lập trình C hoặc C ++, do đó, bạn sẽ cần một trình biên dịch (compiler) C hoặc C ++, ví dụ như Bộ sưu tập trình biên dịch GNU (GCC) và CMake để xây dựng gói của bạn.

Bên cạnh đó, bạn sẽ cần các gói khác như curl và gettext. Tùy thuộc vào bản phân phối Linux của bạn, bạn có thể cài đặt các công cụ cần thiết trong một lệnh duy nhất như sau.

Trên các bản phân phối dựa trên Debian, chẳng hạn như Ubuntu:

sudo apt install libz-dev libssl-dev libcurl4-gnutls-dev libexpat1-dev gettext cmake gcc curl

Trên các bản phân phối dựa trên Arch Linux:

sudo pacman -S base-devel

Trên các bản phân phối dựa trên RPM như Fedora, RHEL, v.v.:

sudo dnf install dh-autoreconf curl-devel expat-devel gettext-devel openssl-devel perl-devel zlib-devel gcc curl cmake

TÌM HIỂU THÊM:Cách Quản Lý Gói Phần Mềm Với DNF

Bước 2: Tải xuống mã nguồn gói

Trong hướng dẫn này, chúng ta sẽ cài đặt gói Git từ nguồn. Chúng tôi đã chọn Git vì nó được sử dụng rộng rãi bởi các kỹ sư và nhà phát triển phần mềm.

Hầu hết các gói bạn có thể biên dịch có thể được tìm thấy trên trang web chính thức của gói. Bạn có thể tải xuống các tệp mã nguồn bằng công cụ dòng lệnh curl. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng wget hoặc GUI.

Tải xuống mã nguồn vào thư mục Downloads trên PC của bạn, sau đó, chuyển sang thư mục Tải xuống bằng lệnh cd.

cd ~/Downloads

Khi bạn ở trong thư mục Downloads, bạn có thể tải xuống mã nguồn Git bằng cách sử dụng curl như sau. Trong hướng dẫn này, chúng tôi sẽ tải xuống phiên bản Git 2.26.2 nhưng bạn có thể chọn bất kỳ phiên bản nào.

curl --output git.tar.gz https://mirrors.edge.kernel.org/pub/software/scm/git/git-2.26.2.tar.gz

Lệnh curl chỉ định rằng nó phải đặt mã nguồn trong một tệp nén có tên git.tar.gz.

Tải xuống: Mã nguồn Git cho Linux

Trong hầu hết các trường hợp, mã nguồn sẽ được đóng gói trong một thư mục nén để giúp việc tải xuống dễ dàng hơn và các tệp mã nguồn được sắp xếp tốt hơn.

Để trích xuất nội dung của tệp nén, bạn có thể sử dụng lệnh tar.

tar -zxf git.tar.gz

Bước 3: Biên dịch mã nguồn

Tiếp theo, chuyển đến thư mục mới được giải nén. Trong trường hợp này, tên thư mục sẽ là “git-2.26.2”. Tất nhiên, nếu bạn đã tải xuống phiên bản Git khác thì tên thư mục sẽ khác.

cd git-2.26.2

Bạn nên xem các tệp README.md hoặc INSTALL vì chúng chứa thông tin có giá trị về cách biên dịch và cài đặt gói. Các tệp này thường nằm trong thư mục gốc của mã nguồn.

Một tệp quan trọng khác là tập lệnh configure (cấu hình). Nó kiểm tra các phần mềm phụ thuộc (software dependencies) cho gói bạn muốn biên dịch và bạn sẽ thấy thông báo lỗi nếu nó thấy có phần mềm bị thiếu.

Định cấu hình và chuẩn bị mã nguồn của bạn bằng cách thực thi tập lệnh (script) này. Lệnh sẽ tạo tệp make và cấu hình cho phần mềm mà bạn sắp biên dịch và cài đặt.

./configure

Bước 4: Xây dựng gói phần mềm

Bây giờ mã nguồn đã được cấu hình và biên dịch, bạn có thể xây dựng phần mềm như sau:

make

Lệnh make sử dụng Makefile, chứa các hướng dẫn cần thiết về cách xây dựng gói phần mềm.

Quá trình biên dịch sẽ mất một khoảng thời gian tùy thuộc vào khả năng xử lý của máy tính của bạn và kích thước của gói.

Bước 5: Cài đặt gói phần mềm

Trong bước cuối cùng này, bạn sẽ cài đặt gói phần mềm Git mà bạn vừa xây dựng từ mã nguồn. Lệnh này cài đặt gói mới được biên dịch bằng cách sao chép các tệp bạn vừa tạo (build files) vào đúng vị trí trên PC của bạn.

sudo make install

Kiểm tra phiên bản Git bạn vừa cài đặt bằng lệnh:

git --version

Đầu ra phải giống như bên dưới. Số phiên bản có thể thay đổi tùy thuộc vào gói bạn đã tải xuống.

Các phương pháp cài đặt phần mềm khác

Bài viết này đã hướng dẫn cách biên dịch và xây dựng phần mềm từ nguồn trên Linux bằng cách sử dụng Git. Cài đặt phần mềm từ mã nguồn cho phép bạn tự do tùy chỉnh phần mềm theo ý thích của mình..

Hầu hết các bản phân phối Linux đều cung cấp cho bạn nhiều lựa chọn khi cài đặt phần mềm. Ví dụ, trên Arch Linux, bạn có thể sử dụng trình quản lý gói Pacman và Yay.

Cách cài đặt và gỡ bỏ các gói trong Arch Linux

Vân Nguyễn

Dịch từ: https://www.makeuseof.com/compile-install-software-from-source-linux/