Ngôn ngữ này sau đó được sử dụng trên một terminal để thực hiện mọi thứ, từ các tác vụ đơn giản đến quy trình tự động hóa phức tạp. Terminal được dùng để điều khiển máy tính này được gọi là giao diện dòng lệnh hoặc CLI (viết tắt của Command Line interface).
Ngày nay, mặc dù đã có chuột và giao diện người dùng đồ họa (GUI), giao diện dòng lệnh vẫn là một công cụ quan trọng được sử dụng bởi các lập trình viên, quản trị viên mạng, người làm kiểm thử thâm nhập và nhiều người dùng khác.
CLI là gì?
Giao diện dòng lệnh điều khiển máy tính bằng cách cung cấp cho nó một dòng từ khóa có cấu trúc. Định dạng của từ khóa (lệnh) này được gọi là cú pháp. Ngôn ngữ lập trình được sử dụng trong CLI được gọi là ngôn ngữ shell.
Windows dùng PowerShell, còn Linux và macOS sử dụng Bash và Zsh. Giữa chúng có một vài điểm khác biệt.
Các ngôn ngữ shell được sử dụng trong giao diện dòng lệnh dễ học hơn các ngôn ngữ lập trình thông thường như C, Java và Python. Việc điều khiển máy tính bằng giao diện dòng lệnh có thể đơn giản chỉ là gõ một lệnh chỉ có một từ duy nhất hoặc gõ nhiều dòng lệnh CLI phức tạp, được gọi là một tập lệnh (script).
Bây giờ bạn đã biết giao diện dòng lệnh là gì, hãy so sánh nó với GUI (Giao diện đồ họa người dùng).
Mọi người có nên chỉ sử dụng Giao diện đồ họa người dùng không?
Giao diện dòng lệnh (CLI) và giao diện người dùng đồ họa (GUI) là hai cách mọi người dùng để tương tác với máy tính. Như đã nói ở trên, CLI ra lệnh cho một thiết bị thông qua các lệnh được viết bên trong một terminal. Ngược lại, GUI là giao diện mà mọi người đang dùng hàng ngày để điều khiển thiết bị của họ.
GUI là mọi thứ được minh họa bằng đồ họa trên màn hình máy tính. Đây là một cách để điều khiển thiết bị thông qua các biểu tượng đồ họa tương tác, menu, widget, hình ảnh và mọi thứ bạn đang thấy trên màn hình.
GUI đã giúp máy tính trở nên thân thiện với người dùng (user-friendly) nhất có thể. Với hình ảnh minh họa trực quan và các yếu tố tương tác có thể nhấp qua chuột, GUI đã cho phép ai mọi loại thiết bị điện tử có thể được dùng bởi hầu hết mọi người.
Với tính trực quan và dễ sử dụng của GUI, hầu hết người dùng tương tác với máy tính mà không gặp vấn đề gì. Phần lớn người dùng chỉ cần trải nghiệm giao diện người dùng đồ họa là đủ.
Tuy nhiên, có nhiều lý do để học ít nhất là một vài lệnh CLI. Chỉ cần nhớ một vài từ khóa và cú pháp đơn giản, bạn sẽ có các lệnh giúp tiết kiệm nhiều thời gian để dùng khi gặp phải một GUI được thiết kế không tốt.
Để minh họa về sự đơn giản của giao diện dòng lệnh, đây là lệnh cho bạn biết thông tin mạng của máy tính:
Trên Windows:
ipconfig / all
Trên Linux:
ifconfig –a
Trên MacOS:
ipconfig getifaddr en0
Đây là lệnh để tìm thông tin hệ thống của máy tính:
Trên Windows:
thông tin hệ thống
Trên Linux:
sudo lshw
Trên MacOS:
system_profiler
Tại sao nên học dùng giao diện dòng lệnh?
Có nhiều lý do tại sao mọi người vẫn sử dụng CLI khi có giao diện người dùng đồ họa vừa đẹp lại vừa đơn giản.
Trước hết, không phải lúc nào một giao diện người dùng đồ họa cũng đơn giản như bạn nghĩ. Bạn đã bao giờ thử tìm kiếm một file bên trong một folder lộn xộn và không có tổ chức chưa? Với CLI, bạn có thể gõ lệnh chỉ có một từ cùng với tên hoặc bất kỳ số nhận dạng nào của file và tìm thấy nó ngay lập tức. Sau khi bạn đã học các lệnh phổ biến và cú pháp, quá trình sử dụng máy tính của bạn sẽ trở nên nhanh hơn nhiều, bạn sẽ tiết kiệm thời gian hơn.
Một lý do khác để học giao diện dòng lệnh là dùng tự động hóa để loại bỏ các nhiệm vụ tẻ nhạt, lặp đi lặp lại. Với CLI, bạn có thể viết danh sách các lệnh mà máy tính sẽ thực hiện bất kỳ lúc nào hoặc trong bất kỳ tình huống nào.
Những người muốn trở thành một chuyên gia hay quản trị viên mạng cần học CLI cho dù bạn quản trị thông qua Windows, Linux, macOS, Cisco hay Solari. Điều này là do bạn thường sẽ không có thời gian để kiểm tra mọi thiết bị khách bên trong mạng. Sử dụng giao diện dòng lệnh sẽ cho phép bạn kiểm soát và cấu hình mọi thiết bị trong mạng một cách dễ dàng.
Cuối cùng, CLI mạnh hơn nhiều GUI. Máy tính thông thường có rất nhiều file thực thi (executables) đến mức việc lập trình một giao diện đồ họa cho mỗi tệp sẽ làm hệ điều hành bị phình ra quá nhiều. Học cách sử dụng CLI sẽ mang đến cho bạn nhiều quyền kiểm soát hơn với máy của mình.
ĐỌC TIẾP: Giải thích về CPU Intel: E-Core và P-Core là gì?
Vân Nguyễn
Dịch từ: https://www.makeuseof.com/what-is-cli-what-does-it-stand-for/
Bình luận (0
)