Tế Bào Gốc

• Founder FUNiX: Bố mẹ thờ ơ, đừng mơ giúp con hướng nghiệp
• Đài VOH phỏng vấn Founder FUNiX về xCareer: “Thái độ tìm việc quan trọng hơn trình độ”
• Đài ABC News (Mỹ) phỏng vấn Founder FUNiX
• Founder FUNiX chia sẻ về "Chuyển đổi số trong giáo dục đại học"
• Founder FUNiX: Hiện tại là thời đại của đào tạo phi truyền thống

Nguyễn Thành Nam

(Bài viết trên facebook cá nhân Nguyễn Thành Nam – đăng ngày 1/6/2017)
(Một tí tranh luận)

Hotboy Hung Dinh đang gây sốt với bài: “Đi tìm tế bào gốc cho Startup”.
Nhờ có chút danh tiếng của tác giả, lại đúng lúc, nên like share ầm ầm. Theo Hùng, startup nào cũng phải hiểu rõ mình là ai qua cái gọi là Tế bào Gốc, để focus tránh lan man. “Nếu mọi người quan sát kỹ các mô hình startup thành công, họ đều tập trung phát triển mọi thứ xoay quanh TBG của mình, không tham lam, không ôm đồm”. Sau đó anh lấy ví dụ TBG của WhatApps là “message”, của AirB&B là “bed”etc… Anh cũng không ngại đưa ra thất bại mà ai cũng biết là Kafe, và gán cho là vì thiếu TBG.

Nhân chủ đề hay, cũng xin có tí ý kiến.

Bài viết rõ ràng là đúng hướng, rất cần thiết cho startup. Những ý tưởng tìm “Lợi thế cạnh tranh cốt lõi” của doanh nghiệp này đã được đề cập từ lâu trong các sách dạy kinh doanh. Nhưng nói là một chuyện, làm cực khó. Chẳng khác gì trả lời câu hỏi: “Ý nghĩa cuộc đời của anh/chị là gì?”.
Bản thân Hùng là một người lăn lộn, từng trải nên lời văn đơn giản, ví dụ trực diện, rõ ràng nên có ảnh hưởng lớn.
Nhưng chính vì vậy, mình thấy hơi lo lắng cho việc định nghĩa TBG của Hùng. Nếu chỉ có mấy từ khóa kiểu PR như “chúng tôi chỉ bán trải nghiệm” etc… mà đã bảo đảm được tăng tỉ lệ thành công, e rằng chưa ổn. Chưa kể nếu nói bàn về giá trị cốt lõi của việc thành bại, không thể lấy mấy ví dụ còn quá nóng hôi hổi để làm cơ sở. 10 năm nữa, có ai chắc là những tên mà Hùng kể còn tồn tại. Cộng đồng khởi nghiệp, vốn đang được thổi lên một cách phù du, rất có thể thay vì đi dự hội thảo, gặp mặt, lại ngồi tập trung làm mission và đúc kết core values.

Tuy nhiên Hùng đã đưa ra một thuật ngữ rất hay là Tế Bào Gốc. Mình cũng có thử đưa ra khái niệm Gene, hay Huy đưa ra DNA, nhưng phải công nhận Tế Bào Gốc (Stem Cell) là chữ dùng chính xác hơn hẳn.

1/ TBG cần một môi trường đủ chất dinh dưỡng để lưu trữ
Nếu DNA về cơ bản là hóa chất, có thể vương vãi hàng triệu năm vẫn còn, thì TBG cần phải có một môi trường sinh hóa để nuôi nó. Tức là doanh nghiệp phải bỏ nguồn lực để nuôi.

2/ TBG là một thực thể sống, có khả năng tự nhân bản.
Bù lại, trong khi DNA chỉ là một tập hợp các chất hữu cơ, vô tác dụng chẳng khác gì các “từ ngữ” trong Mission, thì TBG có thể tự nhân bản từ duy nhất một tế bào trở thành một cơ thể hoàn thiện. Trong những lúc gian nguy, chỉ cần có tín hiệu kích hoạt là TBG sẽ tự hành động.

3/ TBG có khái niệm tuổi, tức là càng trẻ càng tốt
Trong khi DNA thường được các ông chủ đúc kết khi đã thành công, khi doanh nghiệp đã già, rất khó áp dụng ngay cho cả bản thân doanh nghiệp đó, nói gì đến người ngoài. TBG ngược lại, cần phải được xác định từ ngày đầu tiên, và càng sớm thì năng lực nhân bản càng cao. Không chỉ hữu dụng lúc khó khăn gian nguy, mà ngay cả lúc cần tăng trưởng mạnh mẽ.

Tóm lại doanh nghiệp ngay từ đầu đã phải xác định được mô hình kinh doanh căn bản của mình là gì, đầu tư người, của để giữ lấy một nhóm, đánh dấu, cất kỹ, nhất là khi bước vào giai đoạn chạy theo vòng xoáy tăng trưởng. Khi nào cần nhân ra, hoặc mở rộng, cứ lấy TBG đó ra mà làm mẫu.

Hồi làm FSoft ban đầu, mình đã qua trải nghiệm tương tự. Đại loại là quá khó khăn, phải sa thải, cắt giảm. Lúc đấy buộc phải đặt ra vấn đề, nếu chỉ được giữ lại 1 thứ thì giữ lại gì. Một team được định danh rõ ràng. Sau này gặp môi trường thuận lợi nhân ầm ầm. Hehe, ai ngờ đó chính là TBG.

Lập tức bàn ngay với Phan Phương Đạt, xác định và tách TBG của Funix đem đi lưu trữ

Cám ơn tác giả Đinh Việt Hùng đã đưa ra một khái niệm rất hay.
Cám ơn bác sĩ Phan Toàn Thắng đã giải ngố cho tôi về Tế bào gốc, đến năm nay là đúng 10 năm từ ngày đua đòi làm khởi nghiệp biotech với anh. Anh là niềm tự hào của các startup gốc Việt. Khởi nghiệp từ năm 2003, đến nay công ty đã được định giá tầm 700 triệu mỹ kim, sở hữu 40 bằng sáng chế. FBM may mắn có chút dấu ấn nhỏ xíu trong sự nghiệp thành công của anh.

http://dantri.com.vn/…/bac-si-phan-toan-thang-nguoi-tim-ra-…

Bài gốc của Hùng
https://www.facebook.com/hungstartup/posts/10212894803783197