Ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam: Tiềm năng và thách thức

• Mailchimp: Không chỉ là Email marketing, mà là một hệ sinh thái toàn diện cho doanh nghiệp hiện đại
• Synthesia: Tạo video AI chuyên nghiệp chỉ trong vài phút
• Runway Gen-3: Cuộc cách mạng AI video đang đến rất gần
• Adobe Firefly's Generate Video: Bước tiến mới trong sáng tạo video bằng AI
• Trí tuệ nhân tạo trong sản xuất: Xu hướng tất yếu của thời đại số

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và sự bùng nổ của các công nghệ mới, ngành trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành điểm nóng được quan tâm tại Việt Nam. Từ giáo dục, y tế, tài chính cho đến sản xuất, AI đang mở ra những cơ hội lớn và thay đổi diện mạo nền kinh tế. Bài viết của FUNiX này sẽ cung cấp bức tranh tổng quan về ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam: từ thực trạng, xu hướng phát triển, đến cơ hội nghề nghiệp cho giới trẻ.

Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) là công nghệ mô phỏng các quá trình trí tuệ của con người bằng máy móc, đặc biệt là các hệ thống máy tính. Những quá trình này bao gồm học tập (thu nhận thông tin và quy tắc sử dụng thông tin), lập luận (sử dụng quy tắc để đi đến kết luận gần đúng hoặc xác định) và tự sửa lỗi.

1. Bức tranh toàn cảnh về ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam

Tại Việt Nam, trí tuệ nhân tạo đang trở thành một ngành công nghệ mũi nhọn được ưu tiên phát triển. Nhiều doanh nghiệp, trường đại học và tổ chức nghiên cứu đã đầu tư mạnh vào AI nhằm đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số và tăng năng suất lao động.

Theo Báo cáo AI Việt Nam 2023 của Bộ Khoa học và Công nghệ, hơn 70% doanh nghiệp lớn ở Việt Nam đã và đang triển khai các ứng dụng AI trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, các chương trình đào tạo về AI cũng ngày càng mở rộng tại các trường đại học lớn như ĐH Bách Khoa Hà Nội, ĐH Quốc gia TP.HCM, VinUni…

2. Chính phủ và chiến lược quốc gia về AI

Nhận thấy vai trò trọng yếu của AI, Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030. Mục tiêu là đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và phát triển AI hàng đầu trong khu vực ASEAN.

Các mục tiêu cụ thể bao gồm:

• Hình thành 10 trung tâm đổi mới sáng tạo AI.

• Phát triển 3 thương hiệu AI có uy tín trong khu vực và thế giới.

• Đưa AI vào các lĩnh vực ưu tiên như giáo dục, y tế, giao thông, nông nghiệp…

3. Những lĩnh vực đang ứng dụng AI mạnh mẽ tại Việt Nam

Việt Nam hiện đang chứng kiến sự bùng nổ ứng dụng AI trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là trong các lĩnh vực sau:

3.1. Tài chính – ngân hàng

Các ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, TPBank… đã triển khai chatbot thông minh, hệ thống phân tích tín dụng dựa trên AI, giúp tăng tốc quy trình phục vụ khách hàng và giảm rủi ro tín dụng.

Ngoài ra, AI còn được dùng để phát hiện gian lận giao dịch, tối ưu danh mục đầu tư và phân tích xu hướng thị trường.

3.2. Y tế

AI đang hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, dự báo bệnh lý, gợi ý phác đồ điều trị. Một số startup y tế ở Việt Nam như Docosan, VAIPE, eDoctor… đã tích hợp công nghệ AI để mang đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thông minh và cá nhân hóa hơn cho người dùng.

3.3. Giáo dục

AI giúp cá nhân hóa lộ trình học, hỗ trợ học sinh ôn luyện, đánh giá năng lực và đề xuất nội dung học phù hợp. Nhiều nền tảng học trực tuyến tại Việt Nam đang tích cực tích hợp AI để cải thiện trải nghiệm người học như FUNiX, Topica, Vuihoc, Edmicro…

3.4. Sản xuất

Trong các khu công nghiệp, AI hỗ trợ tự động hóa sản xuất, bảo trì thiết bị dự đoán và quản lý chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp lớn như VinFast, Viettel, FPT đã áp dụng AI trong quy trình vận hành nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

4. Nguồn nhân lực AI: Cơ hội và thách thức

Việt Nam có tiềm năng phát triển nguồn nhân lực AI mạnh mẽ nhờ vào đội ngũ kỹ sư trẻ, thông minh và sáng tạo. Tuy nhiên, theo báo cáo của Navigos Group, thị trường vẫn đang thiếu hụt trầm trọng chuyên gia AI chất lượng cao.

Một số vấn đề nổi bật:

• Số lượng sinh viên học chuyên sâu về AI còn ít.

• Thiếu môi trường nghiên cứu chuyên biệt và thiết bị thực hành.

• Nhiều kỹ sư AI giỏi chọn làm việc cho công ty nước ngoài do thu nhập hấp dẫn hơn.

Để giải quyết, Việt Nam cần tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp – nhà trường, cải tiến chương trình đào tạo và tạo điều kiện phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp AI.

5. Những con số ấn tượng về ngành AI ở Việt Nam

• Theo McKinsey, AI có thể đóng góp thêm 12% GDP cho Việt Nam đến năm 2030.

• Tính đến năm 2023, có hơn 70 doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực AI tại Việt Nam, tăng gấp 3 lần so với năm 2019.

• Việt Nam xếp hạng 55/181 quốc gia về mức độ sẵn sàng cho AI theo Chỉ số AI toàn cầu của Oxford Insights năm 2023.

• Các công ty công nghệ lớn như FPT, VinGroup, Viettel đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng vào các dự án AI.

• FPT Software đặt mục tiêu trở thành công ty hàng đầu Đông Nam Á về cung cấp giải pháp AI trong 5 năm tới.

6. Tương lai ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam

Trong thời gian tới, AI sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành nền tảng cho mọi hoạt động chuyển đổi số quốc gia. Một số xu hướng đáng chú ý:

• Tăng trưởng đầu tư vào các công ty khởi nghiệp AI.

• Đào tạo AI sẽ được đưa vào chương trình phổ thông và đại học nhiều hơn.

• AI sẽ hỗ trợ các ngành truyền thống như nông nghiệp, logistics, dịch vụ công phát triển bền vững hơn.

• Mô hình kết hợp AI với dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT) và điện toán đám mây (Cloud) sẽ là nền tảng chuyển đổi số.

Dù còn nhiều thách thức như thiếu dữ liệu chuẩn hóa, thiếu cơ sở hạ tầng tính toán mạnh, nhưng với quyết tâm từ chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam hoàn toàn có cơ hội trở thành một trong những ngành công nghệ mũi nhọn dẫn đầu khu vực.

Ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam đang trên đà phát triển, mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và người học. Việc nắm bắt xu hướng và chuẩn bị kỹ năng từ hôm nay sẽ là chìa khóa để tận dụng sức mạnh AI trong tương lai gần.

Bạn đang quan tâm đến học AI hoặc triển khai AI trong doanh nghiệp? Hãy bắt đầu ngay hôm nay để không bị bỏ lại phía sau!

Xem thêm: