Lập trình máy tính là gì? Học ngành này có khó không?

• Muốn làm lập trình viên thì học ngành gì và học ở đâu?
• Trẻ học khoa học máy tính có tốt không? Cách học khoa học máy tính hiệu quả
• Cha mẹ có nên chọn khoa học máy tính làm “điểm bật” cho nghề nghiệp tương lai con?
• Thế hệ trẻ có nên học khoa học máy tính không? Top 3 cơ sở đào tạo Khoa học máy tính uy tín
• Con gái học khoa học máy tính có khó không? Review khóa Khoa học máy tính tại FUNiX

Lập trình máy tính, hay còn gọi là lập trình phần mềm, là một lĩnh vực quan trọng trong ngành công nghệ thông tin. Đây là quá trình sử dụng các ngôn ngữ lập trình để tạo ra các chương trình máy tính, ứng dụng, và hệ thống phần mềm giúp máy tính thực hiện các nhiệm vụ hoặc giải quyết các vấn đề cụ thể. Học lập trình máy tính không chỉ giúp người học hiểu được cách thức hoạt động của máy tính mà còn tạo ra những sản phẩm hữu ích phục vụ cho đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, có không ít người thắc mắc liệu học lập trình máy tính có khó không, và làm thế nào để có thể học hiệu quả lĩnh vực này. Bài viết này sẽ giải đáp những câu hỏi này và cung cấp cái nhìn tổng quan về lập trình máy tính.

1. Lập trình máy tính là gì? 

Lập trình máy tính là quá trình sử dụng một hoặc nhiều ngôn ngữ lập trình để viết các chỉ thị cho máy tính thực hiện. Các chỉ thị này được gọi là mã nguồn (source code), và khi được biên dịch hoặc thông qua các công cụ khác, mã nguồn này sẽ tạo ra các chương trình máy tính có thể chạy trên các thiết bị như máy tính, điện thoại thông minh, và các thiết bị điện tử khác.

Lập trình máy tính có thể thực hiện một loạt các nhiệm vụ, từ việc xây dựng các ứng dụng di động, website, hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu, đến các công cụ trí tuệ nhân tạo, học máy (machine learning), và các hệ thống phức tạp khác. Quá trình lập trình thường bao gồm các bước chính như: phân tích yêu cầu, thiết kế giải pháp, viết mã, kiểm tra, sửa lỗi, và triển khai sản phẩm.

>>>Đọc thêm: Lập trình máy tính so với Khoa học máy tính: Đâu là sự khác biệt? Part 1

1.1. Ngành lập trình máy tính là gì trong lĩnh vực giảng dạy?

Trong lĩnh vực giảng dạy, lập trình máy tính được biết đến với tên gọi Công nghệ thông tin. Khi tham gia ngành học này tại các trường Cao đẳng, Đại học, bạn sẽ tiếp cận với những môn học thiên về lập trình. 

Hiện nay, Công nghệ thông tin đang là một ngành nghề rất hot trong lĩnh vực giảng dạy. Sinh viên theo đuổi ngành nghề này đều phải có niềm đam mê rất lớn. Mặc khác, đây cũng là ngành nghề mang lại cho các bạn một nguồn thu nhập rất cao.

Khi tham gia học tại các trường Đại học, bạn đã có một lượng kiến thức khá ổn. Tuy nhiên để thực sự thành công thì vẫn còn rất nhiều thứ bạn cần phải học. Việc học tập tại trường học chỉ cho bạn những kiến thức cơ bản. Vì thế theo đuổi ngành nghề này là một quá trình dài dành cho các bạn lập trình viên.

1.2. Học lập trình máy tính có khó không?

Học lập trình máy tính là một con đường rất gian nan và vất vả. Lập trình máy tính là gì? Chỉ để hiểu được những điều cơ bản đó cũng không dễ dàng. Chính vì vậy bạn phải vạch ra cho mình một lộ trình học thích hợp. Có được một con đường dẫn lối thì việc học của bạn sẽ đỡ khó khăn hơn nhé!

Sau đây là một số điều phải lưu ý nếu như bạn vẫn chưa biết lập trình máy tính là gì:

• Đầu tiên, bạn cần lựa chọn cho mình một ngôn ngữ lập trình phù hợp với bản thân.

Sau khi hiểu lập trình máy tính là gì thì tiếp theo bạn sẽ tìm một ngôn ngữ để học. Python, Java, C và C++ đều là các ngôn ngữ lập trình mà bạn có thể tham khảo.

Python hiện đang là ngôn ngữ lập trình được sử dụng nhiều nhất. Vì nó nổi bật hơn các ngôn ngữ khác ở mảng khoa học và trí tuệ nhân tạo.

Java thì cũng là một loại ngôn ngữ lập trình phổ biến. Java chính là ngôn ngữ lập trình được sử dụng để phát triển các ứng dụng trên Android.

Tại trường học, C và C++ sẽ được giảng trong ngành Công nghệ thông tin cơ bản. Nó tương đối nhẹ nhàng và đơn giản hơn 2 loại ngôn ngữ trên. Đây cũng là một lựa chọn để bạn có thể bắt đầu học từ những nguyên lý cơ bản nhất.

• Thứ hai, bạn cần phải kiên nhẫn

Việc hiểu lập trình máy tính là gì dễ hơn nhiều so với việc bạn phải kiên nhẫn với nó. Với lượng kiến thức khổng lồ và khô khan, không ít các người học đã bỏ cuộc. Bạn học sau khi tìm hiểu lập trình máy tính là gì và bắt đầu có hứng thú với nó. Bạn có cảm giác thích thú vì nghĩ đây là ngành học như bao ngành khác thì sai rồi nhé.

Bản thân lập trình đã là một khái niệm trừu tượng và rắc rối. Tuy nhiên, ngành nào cũng có cái khó riêng, bạn chỉ cần bắt đầu thật kỹ lưỡng. Khi bạn học mọi thứ từ thấp đến cao, bạn sẽ thấy dễ dàng hơn nhiều. Điều quan trọng là bạn thật sự phải có đủ kiên nhẫn để đi cùng ngành nghề này.

• Chăm chỉ học hỏi và thực hành nhiều

Bạn muốn làm tốt một điều gì đó. Đầu tiên bạn phải nắm rõ những thông tin về nó, thứ hai là bạn phải thực hành nhiều. Giống như việc bạn tìm hiểu về ngành lập trình máy tính là gì. Sau đó bạn tìm những thông tin liên quan đến việc học của ngành này. Bạn bắt đầu và thực hiện học tập.

Để có thể giỏi trong ngành lập trình cũng vậy. Bạn chỉ học hỏi thôi là chưa đủ, bạn còn phải tự tiến hành vào công việc. Chỉ khi làm sai, bạn mới đặt ra câu hỏi và cố gắng để chỉnh sửa lại. Như thế bạn sẽ tự phát triển bản thân trong ngành lập trình.

>>> Xem thêm bài viết: Top 5 ngôn ngữ lập trình IoT phổ biến nhất mà dân IT cần nắm

2. Hiểu được lập trình máy tính là gì để có công việc đáng mơ ước

Khi bạn đã đến và hiểu được ngành lập trình máy tính là gì. Điều này chứng tỏ bạn có hứng thú và muốn tiếp cận với lập trình. Và bạn đã có thêm một động lực để thực hiện công việc đáng mơ ước này. Hãy bắt tay và thực hiện những điều bạn cần làm để có một công việc tốt trong tương lai.

Ngay lúc này, lập trình máy tính là gì đã không còn quá xa lạ với bạn qua bài viết của FUNiX. Bạn đã được tìm hiểu một số thông tin khá hữu ích cho bản thân. Vì đây là một ngành học khó nên bạn hãy trang bị cho bản thân những kiến thức thật tốt.

Và để theo đuổi nó đến cùng, bạn phải có cho mình một đam mê trong ngành nghề này nhé. Chúc cho bạn có thể học hỏi và phát triển thành công trên con đường lập trình viên của mình.

3. Các Lĩnh Vực Lập Trình Tạo Cơ Hội Việc Làm

Lập trình máy tính không chỉ đơn thuần là việc viết mã, mà còn bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau, từ lập trình ứng dụng đến phát triển hệ thống và khoa học dữ liệu. Các lĩnh vực này bao gồm:

• Phát Triển Phần Mềm (Software Development): Lập trình viên phần mềm tạo ra các ứng dụng, từ các ứng dụng văn phòng, trò chơi, đến các ứng dụng phức tạp phục vụ cho các công ty lớn.

• Phát Triển Web: Lập trình viên web xây dựng các website và ứng dụng web, thường sử dụng HTML, CSS, JavaScript, và các framework như Angular, React, và Vue.

• Phát Triển Ứng Dụng Di Động: Lập trình viên di động tạo ra các ứng dụng cho điện thoại thông minh, thường sử dụng ngôn ngữ như Java, Kotlin (cho Android), hoặc Swift (cho iOS).

• Khoa Học Dữ Liệu (Data Science): Khoa học dữ liệu bao gồm việc thu thập, phân tích, và trực quan hóa dữ liệu, giúp các công ty đưa ra quyết định kinh doanh tốt hơn. Python và R là những ngôn ngữ phổ biến trong lĩnh vực này.

• Trí Tuệ Nhân Tạo và Học Máy (AI & Machine Learning): Lập trình trong lĩnh vực này yêu cầu hiểu về các thuật toán học máy, phân tích dữ liệu lớn và phát triển các hệ thống thông minh có khả năng học hỏi từ dữ liệu.

• Phát Triển Game: Ngành công nghiệp game cần các lập trình viên có khả năng xây dựng các trò chơi video cho các nền tảng khác nhau. Ngôn ngữ như C++, C#, Unity hoặc Unreal Engine rất phổ biến trong phát triển game.

4. Các Ngôn Ngữ Lập Trình Phổ Biến

Để lập trình máy tính, bạn cần làm quen với các ngôn ngữ lập trình, mỗi ngôn ngữ có đặc điểm riêng và được sử dụng trong những trường hợp khác nhau. Một số ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay bao gồm:

• Python: Đây là một ngôn ngữ lập trình phổ biến với cú pháp đơn giản, dễ học và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như phát triển web, khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, và hơn thế nữa.

• Java: Một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ, được sử dụng chủ yếu trong phát triển ứng dụng doanh nghiệp, hệ thống web, ứng dụng Android, và các ứng dụng lớn có tính mở rộng cao.

• C/C++: Những ngôn ngữ lập trình cơ bản này được sử dụng trong lập trình hệ thống, phần mềm nhúng, và phát triển game. C/C++ cho phép lập trình viên điều khiển trực tiếp phần cứng, giúp tối ưu hiệu suất hệ thống.

• JavaScript: Đây là ngôn ngữ lập trình chủ yếu được sử dụng để phát triển các ứng dụng web, đặc biệt là ứng dụng phía khách hàng (front-end). JavaScript được sử dụng rộng rãi để làm cho các trang web trở nên sống động và tương tác.

• Ruby: Một ngôn ngữ lập trình dễ học và thường được sử dụng để phát triển các ứng dụng web nhanh chóng thông qua framework Ruby on Rails.

• PHP: Một ngôn ngữ lập trình server-side chủ yếu được sử dụng trong phát triển các ứng dụng web động, chẳng hạn như WordPress, Facebook, và các trang web thương mại điện tử.

Mỗi ngôn ngữ lập trình có những ưu điểm và hạn chế riêng, tùy thuộc vào mục tiêu cụ thể của dự án mà lập trình viên sẽ chọn ngôn ngữ thích hợp.

>>> Xem thêm: Bật mí lộ trình học lập trình máy tính nhanh chóng thành thạo

5. Học lập trình máy tính tại FUNiX

FUNiX là tổ chức đào tạo trực tuyến ra mắt vào tháng 10 năm 2015, chuyên đào tạo CNTT đáp ứng mọi yêu cầu của người học.

Tại FUNiX, học viên được tiếp cận với hình thức giáo dục 4.0 – đào tạo trực tuyến thông qua mô hình FUNiX Way “độc bản”: 

• Học trực tuyến 100%: Cá nhân hóa lộ trình học; chủ động học mọi lúc, mọi nơi
• Sử dụng học liệu MOOC, học liệu Udemy hàng đầu thế giới, được cập nhật liên tục
• Mentorship đồng hành: Hỏi – Đáp 1:1 với Mentor – Đội ngũ chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực CNTT tại FUNiX
• Hannah FUNiX tận tâm, hỗ trợ học viên xây dựng lộ trình và duy trì cảm hứng học tập
• Cộng đồng FUNiX rộng lớn: Cộng đồng liên tục mở rộng, thỏa sức kết nối, học tập và tìm kiếm cơ hội công việc

Tham khảo chuỗi bài viết liên quan:

5 Điểm đáng chú ý tại khóa học lập trình trực tuyến FPT – FUNiX

Từ A-Z chương trình học FUNiX – Mô hình đào tạo lập trình trực tuyến số 1 Việt Nam

Lý do phổ biến khiến học viên nước ngoài chọn FUNiX

5 Ứng dụng của machine learning quan trọng trong công cuộc chuyển đổi số

9 Xu hướng học máy hàng đầu tính đến 2025

Nguyễn Cúc