Liệu AI có thể thay thế con người trong tương lai?

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một từ thông dụng đã đi vào cuộc sống của chúng ta. AI và tự động hóa đang thay đổi cách các doanh nghiệp giao tiếp với khách hàng và thực hiện các hoạt động của họ. Sự chuyển đổi trong ngành cũng dẫn đến sự thay đổi trong các yêu cầu về kỹ năng.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một từ thông dụng đã đi vào cuộc sống của chúng ta. AI và tự động hóa đang thay đổi cách các doanh nghiệp giao tiếp với khách hàng và thực hiện các hoạt động của họ. Sự chuyển đổi trong ngành cũng dẫn đến sự thay đổi trong các yêu cầu về kỹ năng.

Những công nghệ này đã mang lại nhiều lợi ích như:

• Năng suất cao hơn
• Tăng trưởng GDP tốt hơn
• Cải thiện hiệu suất

Nhưng AI cũng đã thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về ngành nghề và nguồn lực lao động hiện nay. Trong blog này, chúng ta sẽ thảo luận về những công việc mà AI hoặc robot có thể đảm nhận trong tương lai và những công việc mà không thể thay thế được

Nhưng trước tiên, hãy tìm hiểu AI là gì.

AI là gì?

Trí tuệ nhân tạo hay AI mô phỏng trí tuệ con người vào máy móc. Các máy hỗ trợ AI có khả năng thực hiện các nhiệm vụ cụ thể tốt hơn con người và bắt chước các hành động của con người. 

Phân loại AI

Có bốn loại AI:

• Công nghệ AI phản ứng (Reactive machines): Đây là mức độ sơ cấp nhất của AI. Công nghệ này có thể thực hiện các hoạt động cơ bản nhưng không thể hình thành ký ức hoặc sử dụng hoạt động trong quá khứ để đưa ra quyết định.  
• Công nghệ AI với bộ nhớ hạn chế (Limited memory): Loại AI này có thể lưu trữ dữ liệu hiện có và tạo ra đầu ra tốt hơn bằng cách sử dụng dữ liệu. 
• Lý thuyết về tâm trí (Theory of mind): Lý thuyết về tâm trí có thể kết nối với những suy nghĩ của con người và giải thích chúng tốt hơn. Những cỗ máy AI này vẫn chỉ là giả thuyết, nhưng các nhà nghiên cứu đang có nhiều nỗ lực để phát triển những cỗ máy AI như vậy.
• AI tự nhận thức (Self-aware AI): Loại AI này là một phát minh của tương lai. Một AI tự nhận thức sẽ có một trí thông minh độc lập và nó sẽ tự đưa ra quyết định. Những cỗ máy này sẽ thông minh hơn trí óc con người.

Liệu AI sẽ đảm nhận công việc của chúng ta?

Hầu hết các tổ chức đang triển khai AI và các tiến bộ công nghệ khác trong nhiều lĩnh vực từ sản xuất đến quản lý khách hàng. Sự ra đời của công nghệ đã tạo ra một số thay đổi to lớn trong cách chúng ta làm việc. Và lý tưởng nhất, tự động hóa sẽ dẫn đến một số thay đổi đáng kể, ở mức độ AI thay thế công việc.

Tuy nhiên, câu hỏi chính vẫn là liệu AI và robot có thể thay thế hoàn toàn những công việc của con người?

AI và công nghệ tiên tiến kỳ vọng rằng các quy trình sẽ trở nên thông minh hơn và máy móc sẽ được nhân bản hóa hơn về lâu dài. Tuy nhiên, vấn đề là nó cũng có thể khiến một vài công việc trở nên dư thừa.

Khi công nghệ và máy tính được giới thiệu, chúng đã cho thấy những cải tiến về năng suất, khả năng tiếp cận toàn cầu và giao tiếp nhanh hơn trên toàn thế giới. Máy tính đã làm giảm hoặc loại bỏ công việc giấy tờ ở một mức độ lớn. Công nghệ thông tin và phần mềm đã nâng cao chất lượng giải quyết vấn đề, lý luận, kiến ​​thức, học tập và lập kế hoạch của chúng ta.

Nhưng bạn có nghĩ rằng robot cũng đang tiếp quản công việc của bạn không? 

Có thể khó dự đoán tác động chính xác của AI đối với các công việc cụ thể.

Hãy cùng xem xét một số ngành nghề có thể bị cho là dư thừa trong tương lai cũng như các ngành nghề không thể thiếu sự tiếp quản của con người và lý do tại sao.

12 công việc mà AI và robot sẽ thay thế trong tương lai

Dựa trên bản chất công việc, dưới đây là 12 công việc mà AI có nhiều khả năng sẽ thực hiện nhất trong tương lai.

1. Quản lý dịch vụ khách hàng

Quản lý dịch vụ khách hàng không yêu cầu mức độ quá cao về trí tuệ xã hội hay cảm xúc để thực hiện. Nhiều công ty hiện đang dựa vào AI để trả lời các câu hỏi thường gặp và câu hỏi hỗ trợ khách hàng. Chatbots không chỉ trở thành một phần quan trọng trong tương tác của khách hàng mà còn hỗ trợ rất nhiều truy vấn nội bộ và nhiều truy vấn khác.

2. Ghi sổ và nhập liệu

Thay vì sử dụng sức người để nhập dữ liệu và ghi sổ kế toán, việc AI và ML (Học máy) được đưa vào chu trình sản phẩm sẽ rất hợp lý.

3. Nhân viên lễ tân

Với việc nhận phòng tự động ở cả khách sạn lớn và nhỏ, về lâu dài nhu cầu về nhân viên lễ tân sẽ ít hơn. Ngày nay, ngay cả trong các cửa hàng thức ăn nhanh, mọi người có thể đặt hàng thông qua màn hình hoặc tab giao tiếp. Với sự ra đời của AI, có nhiều khả năng robot có thể xử lý việc đặt hàng và các chức năng liên quan khác.

4. Hiệu đính

Trong khi chỉnh sửa là một công việc phức tạp thì việc hiệu đính (hay còn gọi là đọc rà soát) lại đơn giản hơn nhiều với sự trợ giúp của AI. Việc phát hiện lỗi ngữ pháp, cấu trúc câu và các lỗi khác có thể dễ dàng được tự động hóa thông qua các ứng dụng khác nhau. 

Ví dụ, Grammarly là một trong những ứng dụng nổi tiếng nhất mà các chuyên gia sử dụng cho mục đích này.

5. Công việc sản xuất và dược phẩm

Lĩnh vực này có lẽ là lĩnh vực rộng lớn nhất mà mọi người cho rằng AI sẽ tiếp quản công việc. Khi quy trình sản xuất của hầu hết các mặt hàng được sản xuất ngày nay đã được cơ giới hóa, khía cạnh vận hành cũng có thể được xử lý bởi AI.

Ngay cả trong các phòng thí nghiệm dược phẩm, robot có thể làm việc cùng với các nhà khoa học để cung cấp một môi trường an toàn hơn nhiều. Các nhà khoa học sẽ giảm thiểu được rủi ro hơn.

6. Dịch vụ bán lẻ

Các dịch vụ tự động đã thay thế con người thực hiện cách thức bán hàng. Từ một số công việc tập trung vào các tùy chọn tự đặt hàng và thanh toán, AI cũng có thể nhanh chóng tham gia.

Robot đang thay thế công việc của các nhà bán lẻ trong nhiều tập đoàn mua sắm để hiểu được nhu cầu của khách hàng. Hơn nữa, phân tích dữ liệu nâng cao của AI gợi ý các sản phẩm khác mà khách hàng có thể quan tâm trong tương lai.

7. Dịch vụ chuyển phát nhanh

AI đã mang lại nhiều thay đổi xã hội và kinh tế cho ngành giao hàng. Nó đã sắp xếp hợp lý các chức năng hậu cần (logistics) và chuỗi cung ứng khác nhau. Drone (máy bay không người lái) và robot đã và đang tiếp quản các dịch vụ chuyển phát nhanh. Bên cạnh ngành sản xuất, các ngành vận tải sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất khi quá trình tự động hóa bằng robot bùng nổ trong những năm tới.

8. Bác sĩ

Chúng ta đã chứng kiến các bác sĩ phẫu thuật bằng robot thực hiện các ca phẫu thuật quan trọng trên toàn thế giới và chỉ còn là vấn đề thời gian để chúng thay thế con người hoàn toàn. Bác sĩ robot sẽ thực hiện các phương pháp điều trị chính xác và hiệu quả hơn cho bệnh nhân. Cũng có ít khả năng lây nhiễm hơn do các biện pháp vô trùng hơn và không có chỗ cho lỗi của con người.

9. Lĩnh vực quân đội

Các chuyên gia quân sự chắc chắn rằng chiến trường trong tương lai sẽ bao gồm các robot có thể làm theo mệnh lệnh mà không cần giám sát liên tục. Robot đang được sử dụng rất nhiều trong các hoạt động quân sự cho các nhiệm vụ khác nhau như giám sát, tình báo và nhiều hơn nữa.

10. Tài xế taxi và xe buýt

Dự đoán chắc chắn rằng lĩnh vực này sẽ hoàn toàn tự động. Xe tự lái đã được ra đời và sẽ không lâu nữa các phương tiện tự lái hoàn toàn tiếp quản chúng ta.

11. Các nhà phân tích nghiên cứu thị trường

Các nhà phân tích nghiên cứu rất quan trọng đối với mọi tổ chức. Họ tiến hành nghiên cứu thị trường để tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình. Robot hỗ trợ AI đang trở nên phổ biến trong lĩnh vực này vì dữ liệu toàn diện mà chúng cung cấp.

12. Nhân viên bảo vệ

AI đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực bảo mật vật lý. Ví dụ, robot an ninh của Yelp có thể kiểm tra một tòa nhà bằng camera độ nét cao của nó. Nó cũng có mic định hướng và cảm biến hồng ngoại có thể phát hiện bất kỳ hoạt động đáng ngờ nào. 

Với sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào công nghệ, sự tham gia của con người có thể sẽ là dư thừa cho các công việc trong tương lai. Nhưng liệu tương lai AI và robot có thay thế được hoàn toàn con người?

Dưới đây là 12 công việc AI không thể thay thế con người

12 công việc mà AI không thể thay thế con người

Khả năng sáng tạo của con người là không có giới hạn. Tư duy chiến lược, khả năng lãnh đạo suy nghĩ , giải quyết mâu thuẫn và đàm phán, trí tuệ cảm xúc và sự đồng cảm là những bản chất trong công việc mà AI không thể thay thế vào bất kỳ thời điểm nào.

Sau đây là một số ngành nghề sẽ bền vững trước thử thách của thời gian.

1. Quản lý nhân sự

Bộ phận nhân sự (HR) của một công ty sẽ luôn luôn cần một người để quản lý xung đột giữa các cá nhân. Con người sở hữu những kỹ năng nhận thức và lý luận. Robot không thể hiểu được cảm xúc của con người; do đó công việc này sẽ không sớm bị thay thế bởi robot.

2. Nhà văn

Các nhà văn tạo ra các ý tưởng và nội dung bằng văn bản gốc. Máy móc không bao giờ có thể cá nhân hóa như cách con người làm. Họ không thể liên hệ với những cá thể khác. Các nhà văn cần có óc sáng tạo và sự đồng cảm – thứ mà AI sẽ không sớm thay thế được.

AI có thể làm một số điều này với lập trình trước, nhưng robot không bao giờ có thể đảm nhận nhiệm vụ sáng tạo.

3. Luật sư

Là một luật sư có nghĩa là bạn phải đủ thông minh để tận dụng các quy tắc có lợi cho bạn. Một robot sẽ không bao giờ biết điểm chính xác để đánh bên đối diện với lập luận đúng. Robot không thể có trí tuệ cảm xúc để thuyết phục con người. Một người máy không thể lý luận với một con người khác.

Tuy nhiên, robot có thể giúp xử lý bằng chứng.

4. Giám đốc điều hành

Giám đốc điều hành phải quản lý một loạt các hoạt động. Họ cần phải thúc đẩy cả một đội ngũ gồm những người làm việc cho họ. Mỗi nhà lãnh đạo đều được tích hợp vô số kỹ năng lãnh đạo. Không có công thức tuyệt đối nào để trở thành nhà lãnh đạo giỏi nhất và không có thuật toán cơ bản nào để dạy cho máy móc.

Robot không thể hiểu được cảm xúc hoặc trạng thái tâm trí của một người và không thể thay thế công việc này.

5. Nhà khoa học

Nhà khoa học thực hiện nhiều việc hơn là chỉ thực hiện các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm. Vô số giờ nghiên cứu để phát hiện và phát minh ra những sáng chế không thể sao chép lại bằng bất kỳ máy móc nào có thể. Robot có thể giúp phân tích dữ liệu cho các nhà khoa học, nhưng robot không thể phát triển hay sáng tạo.

6. Giáo sĩ

Một giáo sĩ cần phải có quyền năng để hướng dẫn và thuyết giảng cho khán giả của mình. Họ có sự đồng cảm, cảm xúc và niềm tin để truyền cảm hứng cho người khác. Hiện tại con người không thể dạy một robot truyền sự tự tin cho con người khác.

7. Bác sĩ tâm lý

Ngay cả các nhà khoa học và bác sĩ giỏi nhất trên thế giới cũng không hiểu hoàn toàn cách bộ não con người được kết nối với nhau. Để kết nối với mọi cá nhân, cần có sự đồng cảm và lòng trắc ẩn. Robot không bao giờ có thể hiểu được tâm trí con người. Robot không thể bày tỏ cảm xúc hoặc có lòng trắc ẩn với người khác.

Vì vậy, hoàn toàn không thể có một bác sĩ tâm lý người máy trong tương lai gần.

8. Người tổ chức sự kiện

Người tổ chức sự kiện phải lập kế hoạch và phối hợp và thương lượng với những người khác để làm cho mọi thứ diễn ra suôn sẻ và ăn khớp với nhau. Bạn có nghĩ rằng một cỗ máy có thể có kỹ năng điều phối và tổ chức không? – Chắc chắn không. Như vậy, công việc này khó có thể để robot đảm nhiệm.

9. Nhà thiết kế đồ họa

Thiết kế đồ họa bao gồm cả nghệ thuật và kỹ thuật. Cần có một sự hiểu biết sâu rộng để hiểu được những gì khách hàng của bạn muốn. Mỗi yêu cầu của người tiêu dùng là duy nhất, và một chiếc máy không thể làm được như vậy. Giống như văn bản, nó phải là bản gốc và được tạo ra theo yêu cầu.

Robot không bao giờ có thể có những kỹ năng này hoặc sự sáng tạo cần thiết để thực hiện.

10. Nhà quản lý quan hệ công chúng

Các nhà quản lý này cần dựa vào mạng lưới các mối quan hệ và liên hệ để kết nối với các đối tác và khách hàng. Họ phải nâng cao nhận thức về một vấn đề và gây quỹ. Các nhà quản lý nên có sự kết nối với mọi người để thuyết phục họ tham gia vào chiến dịch. Yêu cầu này làm cho nó trở thành một vị trí an toàn cho con người trong tương lai.

11. Nhà phát triển phần mềm

Phát triển phần mềm đủ khó để ngay cả con người cũng thậm chí không thể làm được. Nó đòi hỏi một lượng lớn thời gian và sự đầu tư kỹ năng để tạo ra các ứng dụng hoặc phần mềm. Vì các khách hàng khác nhau có nhu cầu khác nhau nên sản phẩm phải được tùy chỉnh đến mức hoàn hảo. Sẽ rất khó để AI có thể tái tạo công việc và làm được điều này.

12. Nhà quản lý dự án

Người quản lý dự án chịu trách nhiệm dẫn dắt dự án từ đầu đến cuối. Họ phải giữ liên lạc thường xuyên với tất cả những người khác trong dự án và được yêu cầu luôn có mặt trong cuộc họp. AI có thể giúp các nhà quản lý dự án ở một mức độ lớn. Nó sẽ dẫn đến tăng tỷ lệ thành công của dự án nhưng chắc chắn AI sẽ không thể thay thế các nhà quản lý dự án. Mặt khác, các hoạt động được lên lịch trình liên tục thay đổi và không có khuôn mẫu chính xác, robot sẽ không thể thành thạo.

Liệu robot có thể thay thế con người?

Robot ngày nay liên tục được phát triển và đang học hỏi và thích nghi với môi trường. Ở một mức độ nào đó, sẽ có một tác động đáng kể của trí tuệ nhân tạo đối với việc làm. Nhưng, chúng ta cũng nên nhớ rằng sự đồng cảm, tư duy nhận thức và trí tuệ cảm xúc là những đặc điểm tạo nên sự độc đáo và không thể thay thế của con người.

Một số khách hàng thích nói chuyện với đại diện của con người khi họ gặp vấn đề và AI không bao giờ có thể làm được điều đó.

Nhìn chung, AI có một tương lai đầy tiềm năng và sẽ là một trong những công cụ thiết yếu cho các tổ chức trong tương lai. 

Vì vậy, câu hỏi: “Liệu robot có thể thay thế con người hoàn toàn không?” là câu hỏi không thể được trả lời.

Lời kết

Khi máy tính được tạo ra để hỗ trợ các quy trình kinh doanh, nhiều người đã dự đoán rằng sẽ có tình trạng mất việc làm nghiêm trọng. Tuy nhiên, nó đã trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày và các loại công việc mới cũng xuất hiện. Trí tuệ nhân tạo được kỳ vọng sẽ mang lại một cuộc cách mạng tương tự trong lĩnh vực công nghệ. Cách thức làm việc cũ sẽ có những thay đổi và nguồn việc làm mới sẽ được cung cấp. Do đó, lực lượng lao động trong tương lai sẽ phải trải qua một quá trình chuyển đổi tương tự – cần liên tục trau dồi các kỹ năng công việc để thích ứng với yêu cầu.

Lương Thuận – dịch từ Saviom