10 cách tự học lập trình tốt nhất bạn cần biết

Lập trình là một trong những kỹ năng có giá trị nhất mà bạn có thể học trong thời hiện đại này, cho dù mục đích của bạn là phát triển sự nghiệp hoặc thử thách trí tuệ hay để tạo ra một sản phẩm tuyệt vời nào đó. Nếu bạn vừa mới bắt đầu chuyến hành trình của mình vào thế giới lập trình, thì đây là danh sách 10 bí quyết và tài nguyên giúp bạn học lập trình một cách hiệu quả nhất.

1. Tìm hiểu lý do tại sao bạn muốn học lập trình

Nghề nghiệp tương lai của bạn sẽ phụ thuộc phần lớn vào lý do tại sao bạn muốn học lập trình và bạn dành bao nhiêu thời gian để chuyên tâm dành cho việc học. Khi bạn muốn trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp thì việc đăng ký các khóa học tại bất cứ đâu có thể là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn. (Google có một danh sách những kỹ năng và khóa học được đề xuất đối với những người muốn trở thành lập trình viên). Nếu bạn muốn xây dựng các website hoặc các game hay (và có thể sinh lời) trong thời gian rỗi, thì các tutorial dạng tương tác có thể là một lựa chọn tốt cho bạn

2. Lựa chọn đúng ngôn ngữ lập trình để học

Không có ngôn ngữ lập trình nào là “tốt nhất” cả, và ngay cả khi bạn đã học được một ngôn ngữ thì sẽ rất dễ dàng để học sang ngôn ngữ khác, vì vậy đừng phân vân nhiều trong việc chọn ngôn ngữ đầu tiên của mình. Tuy nhiên có một số ngôn ngữ lập trình phù hợp với người mới bắt đầu hơn những ngôn ngữ khác. Ngôn ngữ bạn chọn để bắt đầu có thể phụ thuộc vào mục đích học của bạn. (Ví dụ, nếu bạn muốn viết một ứng dụng iOS, bạn sẽ cần học ngôn ngữ Swift hoặc Objective-C). Nếu bạn muốn học lập trình một cách nghiêm túc thì hãy bắt đầu với C hoặc Java, mặc dù có những ngôn ngữ bậc cao hơn như Python khá là dễ học. 

3. Bắt đầu từ những thứ nhỏ nhất (và phải kiên nhẫn)

Không quan trọng việc bạn chọn ngôn ngữ lập trình hoặc phương thức phù hợp nào để học, bạn nên bắt đầu ở mức cơ bản nhất. Ví dụ, khi David Sinsky tự học lập trình trong 6 tuần, anh ta đã dành ra 2 ngày cuối tuần để nắm kiến thức giới thiệu về Java và một ngày để hiểu sơ bộ về framework – thực hành theo những tutorial, sau đó sẽ xóa tất cả các code mẫu của tutorial, và tự làm lại thông qua những gì nhớ được. Bắt đầu với những thứ cơ bản và học cách kiên nhẫn với bản thân trong quá trình học tập. Để dự án lập trình đầu tiên của mình được hoàn thiện, hãy chia nhỏ dự án đó thành nhiều bước đơn giản. Nếu một phương thức học tập nào đó không mang lại hiệu quả cao cho bạn thì hãy thử những cách thức khác trước khi bỏ cuộc.

4. Thử lập trình một ứng dụng dành cho trẻ em

Ngày nay thậm chí những đứa trẻ cấp 1 đi cũng đã bắt đầu học lập trình rồi. Mặc dù nhiều chương trình được thiết kế để dạy trẻ em cách lập trình rất đơn giản, nhưng có nhiều phần mềm như lập trình Scratch phù hợp cho mọi lứa tuổi. Không quan trọng bạn bao nhiêu tuổi; thậm chí những ứng dụng hiệu ứng động dành cho trẻ em có thể giúp bạn bắt đầu học với những kiến thức cơ bản trong lập trình.

5. Sử dụng các website dạy lập trình trực tuyến miễn phí

Các website dạy học trực tuyến miễn phí như Codecademy và tham gia chương trình Hour of Code có thể giúp bạn viết chương trình lập trình đầu tiên của mình. Các tutorial từ những trang lớn như KhanAcademy, Codecademy, Code.org, và nhiều tổ chức khác sẽ giới thiệu tới bạn những kiến thức lập trình cơ bản – trong khi tạo ra một game mới, trang web, hoặc các dự án khác. Tìm những tài nguyên cần thiết về ngôn ngữ lập trình mà bạn đang học.

6. Tham gia một khóa học lập trình

Các khóa học trực tuyến về Khoa học Máy tính cung cấp các kiến thức toàn diện hơn so với các trang dạy trực tuyến mà chỉ tập trung vào một ngôn ngữ lập trình nhất định. Các khóa học này được thiết kế để dạy một số kiến thức nền tảng tương đương một vài tuần học trong các lớp học ở cấp độ đại học.

7. Đọc sách lập trình miễn phí

Khi bạn bị mắc kẹt trong một vấn đề hoặc đang tìm kiếm một điều gì đó, thì những cuốn sách tham khảo là rất phù hợp. Có một tuyển tập đồ sộ của trên 500 cuốn sách lập trình miễn phí được đăng trên GitHub, và tuyển tập ebook chứa nội dung về 26 ngôn ngữ lập trình khác nhau.

8. Chơi các game về lập trình

Thường thì cách tốt nhất để học lập trình là thông qua các trò chơi. Trong khi có rất nhiều các tutorial lập trình hướng dẫn bạn tự lập trình các trò từ đơn giản đến phức tạp, một số trang dạy học cũng chính là những trò game: Code Combat và CodinGame là các trang mang lại nhiều niềm vui khi học ở đó.

9. Tìm một người hướng dẫn bạn học

Cộng đồng lập trình có rất nhiều người rất sẵn sàng giúp đỡ bạn để tạo ra thế hệ lập trình viên tiếp theo. Hack.pledge() là một trong số các trang sẽ kết nối bạn với một người gia sư, hoặc bạn cũng có thể đăng ký trở thành gia sư của một ai đó. Thậm chí chỉ là lên kế hoạch để bạn dạy những điều đã học được, điều đó cũng giúp bạn ghi nhớ thông tin được tốt hơn.

10. Hack code của người khác

Khi bạn đọc code của một người khác, kiểm thử mỗi dòng để xem cách hoạt động như thế nào, bạn sẽ có được sự hiểu biết tốt hơn về bức tranh tổng thể. Nhờ rất nhiều dự án mã nguồn mở, bạn có thể học được tất cả mọi thứ – và luôn học hỏi để tiến bộ thêm từng ngày. Hãy nên nhớ là chia sẻ code của bạn tới cộng đồng nếu bạn đã cải tiến được một chương trình nào đó. 

Lương Thuận