4 công nghệ sẽ biến Web 3.0 trở thành hiện thực

Web 3.0 là giai đoạn tiếp theo trong sự phát triển của Internet, nhưng nó cần những công nghệ nào để thành công?

• Web 3.0 trong ngành Báo chí: Kỷ nguyên mới của Kể chuyện Kỹ thuật số
• Web 3.0 là gì? Web 3.0 có gì hay?

Mặc dù Web 3.0 vẫn chưa được phát triển đầy đủ, nhưng nhiều tiến bộ đã được thực hiện để đặt nền móng cho một hệ sinh thái trực tuyến mới tách khỏi web truyền thống và chuyển sang một lĩnh vực tương tác trực tuyến mới.

Có rất nhiều ví dụ về các ứng dụng Web 3.0 ở giai đoạn đầu đã được tạo ra và sử dụng, cho thấy tiềm năng của công nghệ này. Khái niệm Web 3.0 có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau, nhưng cốt lõi của nó là một phong trào cho một web tự do.

Dưới đây là những điều bạn nên biết về các thành phần Web 3.0 và cách chúng định hình tương lai các hoạt động trực tuyến của bạn.

1. Semantic Web (Web ngữ nghĩa)

Semantic Web có thể được coi là một web dữ liệu. Tương lai của Semantic Web liên quan đến các nguyên tắc web được mở rộng từ tài liệu (document) sang dữ liệu (data).

Trong trường hợp lý tưởng, dữ liệu trên các ứng dụng khác nhau nên được liên kết theo một cách tạo ra các cách sử dụng mới cho người dùng. Ví dụ: khám phá lại hình ảnh và âm nhạc trên lịch sẽ hiển thị những gì bạn đang làm và nghe vào một ngày cụ thể.

Semantic Web Stack bao gồm RDF (Resource Descriptive Framework – Khung mô tả tài nguyên), OWL (Web Ontology Language – Ngôn ngữ bản thể học web) và RDFS (Resource Descriptive Framework Schema – Lược đồ khung mô tả tài nguyên). Sự kết hợp của các công cụ được đề cập ở trên sẽ đảm bảo rằng thay vì một tập hợp các tài liệu HTML, thông tin trở nên có ý nghĩa hơn với dữ liệu được liên kết với nhau về mặt ngữ nghĩa.

RDF bao gồm một ngôn ngữ được sử dụng để tạo các tệp siêu dữ liệu (metadata files). RDF đã được thông qua như một khuyến nghị của W3C (World Wide Web Consortium) vào cuối những năm 90. Nó bao gồm các thông số kỹ thuật khác nhau được sử dụng để tạo ra các mô hình thông tin. Trong những năm qua, RDF đã phát triển với các thông số kỹ thuật mới được triển khai để cải thiện các phần khác nhau của web.

Các lớp (classes) và mối quan hệ có thể được xác định bằng RDFS. Tập hợp các lớp được sử dụng để tạo ra một từ vựng giúp điều này trở nên khả thi. Nó cũng định nghĩa và liên kết các thuộc tính với các lớp đó để cấu trúc tài nguyên RDF.

OWL (Web Ontology Language) định nghĩa các mối quan hệ phức tạp hơn và diễn đạt chúng theo những cách tinh tế hơn bằng cách sử dụng một họ các ngôn ngữ biểu diễn tri thức (family of knowledge representation languages). Nó được sử dụng bởi các ứng dụng cần xử lý nội dung thông tin thay vì chỉ trình bày thông tin cho con người.

Semantic Web vẫn chưa thể hoàn toàn trở thành hiện thực, phần lớn là do rất khó để triển khai công nghệ AI và RDF (Resource Descriptive Framework). Bất chấp những tiến bộ đạt được với những công nghệ này, vẫn rất khó để làm cho máy móc hiểu được tất cả các từ mà con người sử dụng và kết nối các khái niệm.

2. Công nghệ phi tập trung (Decentralized Technology)

Mạng ngang hàng (Peer-to-peer networks) và blockchain là một trong những công nghệ phi tập trung quan trọng được sử dụng để tạo ra web phi tập trung mới. Mạng ngang hàng đã xuất hiện từ những năm 90, cho phép các nhóm máy tính hoạt động như các nút để chia sẻ tệp. Mạng ngang hàng sẽ trở nên quan trọng hơn trong kỷ nguyên Web 3.0.

Các mạng blockchain, mặc dù mới hơn, đã được sử dụng để tận dụng sức mạnh của các mạng ngang hàng. Blockchain Web 3.0 sử dụng các nguyên tắc của công nghệ ngang hàng và tích hợp thuật toán mã hóa và đồng thuận để mở rộng hệ thống phân quyền giữa các nhóm người lớn hơn.

Nó thay thế cơ sở dữ liệu truyền thống mà chúng ta hiện đang sử dụng cho hầu hết các hoạt động trực tuyến của mình.

3. Công nghệ web tương tác 3D

Thiết kế ba chiều có thể cách mạng hóa trải nghiệm người dùng. Từ thương mại điện tử đến bối cảnh không gian địa lý, biên giới giữa vật lý và trực tuyến có thể trở nên gần như không tồn tại. Công nghệ web tương tác 3D bao gồm hệ thống quản lý danh tính ảo, hệ thống quản lý vị trí ảo và khách hàng có khả năng kết xuất 3D (3D rendering).

Rất có khả năng một ngày nào đó, danh tính ảo sẽ trở nên phổ biến như địa chỉ email và điện thoại di động. Hệ thống quản lý danh tính ảo sẽ giúp quản lý chi tiết danh tính và ảnh đại diện của người dùng. Hơn nữa, thông tin nhận dạng ảo có thể được chia sẻ trên các chương trình khách hàng có liên quan để cho phép trải nghiệm 3D sống động trên các không gian web khác nhau.

Hệ thống quản lý vị trí ảo có thể cần thiết để hỗ trợ hệ thống này, sử dụng các phương pháp tương tự như DNS để cung cấp thông tin địa lý và kết nối cần thiết để giúp truy cập thông tin nhận dạng ảo dễ dàng hơn.

Phần cứng như kính Google có thể giúp nâng cao trải nghiệm 3D vì chúng có một số tính năng nhất định giúp mở rộng khả năng tương tác, chẳng hạn như lệnh thoại, tìm kiếm hình ảnh và chế độ xem 3 chiều trực tuyến.

Web 3D sáng tạo (Creative 3D web) là một ví dụ về một dự án đào sâu hơn về những gì công nghệ web tương tác 3D mang lại. Web 3D sáng tạo cung cấp trình duyệt web 3D ảo cho phép người dùng đắm chìm trong trải nghiệm web trực quan, sử dụng hình đại diện trong vũ trụ ảo 3D và trên không gian Web 3D do các doanh nghiệp, nhà cung cấp dịch vụ và dịch vụ thông tin khởi chạy.

4. Mạng xã hội

Mạng xã hội có thể được coi là sự kết hợp của các dịch vụ web, cấu trúc và giao diện hỗ trợ các tương tác xã hội giữa con người với nhau. Nhiều người cũng gọi Web 2.0 là web xã hội, một giai đoạn phát triển của web nơi mà sự tương tác giữa người dùng tăng lên đáng kể khi các trang web mạng xã hội ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn trong cuộc sống của người dùng.

Tiềm năng của Web 3.0 sẽ bị hạn chế đáng kể nếu không có sự tham gia của mọi người gặp gỡ, cộng tác và chia sẻ nội dung trong không gian xã hội. Các ứng dụng hiện có đã đặt nền tảng cho tương tác trong tương lai trong không gian Web 3.0. Myspace, Facebook và Flickr là những ví dụ về các ứng dụng web xã hội mà các nhà phát triển web mới sẽ xây dựng bằng cách sử dụng các công nghệ tiên tiến hơn.

Phương tiện truyền thông xã hội Web 3.0 có thể được định nghĩa bằng công nghệ phi tập trung. Ví dụ: các nền tảng truyền thông xã hội được xây dựng trên mạng blockchain có thể hoạt động mà không có cơ quan quản lý tập trung, sử dụng các hệ thống khuyến khích để thưởng cho người dùng vì sự tham gia của họ trên các nền tảng truyền thông xã hội. Minds là một ví dụ về một công nghệ như vậy.

Minds, mạng xã hội dựa trên blockchain, tự mô tả mình là một mạng xã hội do cộng đồng sở hữu nổi bật về sự minh bạch. Nó cung cấp cho người dùng các phần thưởng tiền tệ khác nhau khi tham gia, chẳng hạn như tiền điện tử cho các đóng góp của họ.

Một hệ sinh thái không ngừng phát triển

Điều quan trọng cần nhớ là web là một hệ sinh thái không ngừng phát triển. Do đó, các thuật ngữ Web 2.0 và Web 3.0 đôi khi có thể cần được hiểu một cách không quá chặt chẽ.

Nhiều khái niệm đóng vai trò là nền tảng cho Web 3.0 đã tồn tại trong một thời gian dài. Ngoài ra, web đang phát triển theo nhiều cách mà thậm chí có thể không được coi là một phần của Web 3.0.

Dịch từ: https://www.makeuseof.com/technologies-web-3-0/

Vân Nguyễn