Blockchain được cho là ví dụ nổi tiếng nhất của DLT, nhưng không phải là ví dụ duy nhất. Vậy, sổ cái phân tán chính xác là gì – và nó được sử dụng như thế nào trong cuộc sống hàng ngày?
1. Sổ cái phân tán là gì?
Sổ cái phân tán giúp bạn có thể xử lý các giao dịch mà không cần sự tham gia của các bên thứ ba. Không giống như cơ sở dữ liệu, sổ cái phân tán không có quản trị viên trung tâm hoặc các phương tiện lưu trữ đơn lẻ.
Được quản lý bởi nhiều người tham gia, một sổ cái phân tán dựa trên một mạng lưới phi tập trung trải dài trên nhiều địa điểm và thậm chí cả quốc gia. Sử dụng các thuật toán đồng thuận, mạng ngang hàng này giúp đảm bảo sự nhân rộng giữa các nút.
Tùy thuộc vào loại DLT, có bốn loại thuật toán đồng thuận – bằng chứng công việc, bằng chứng cổ phần, hệ thống bỏ phiếu và bảng băm (hashgraph). Được sử dụng để đạt được thỏa thuận cần thiết về một giá trị dữ liệu hoặc trạng thái của mạng, các cơ chế đồng thuận giúp duy trì các hệ thống đa tác nhân. Ngoài ra, các trung gian không còn cần thiết để xử lý hoặc xác thực các giao dịch.
Sổ cái phân tán có thể là cả công khai hoặc riêng tư. Được xác định bởi khả năng truy cập của sổ cái hoặc các nút, sổ cái phân tán có thể có các mức quyền khác nhau cho nhiều người dùng khác nhau.
>>> Xem thêm: 5 Điểm đáng chú ý tại khóa học lập trình trực tuyến FPT – FUNiX
2. Blockchain là gì?
Công nghệ chuỗi khối là một loại công nghệ sổ cái phân tán bất biến. Được duy trì bởi một mạng phi tập trung, blockchain tạo ra một sổ cái vĩnh viễn bằng cách sử dụng ký mã hóa (cryptographic signing). Với blockchain, các nhóm bản ghi (record) hoặc khối được liên kết với nhau trong một chuỗi có thể truy xuất nguồn gốc công khai.
Không giống như các loại DLT khác, các khối trong blockchain tuân theo một trình tự cụ thể và sử dụng cơ chế bằng chứng công việc (proof of work). Thông qua việc giải quyết các vấn đề toán học tùy ý, bằng chứng công việc giúp ngăn chặn các tác nhân xấu thao túng hệ thống blockchain. Vì lý do này, blockchain thường được coi là ứng dụng thú vị nhất của DLT cho đến nay.
Một DLT không phải blockchain có thể được xây dựng với kiến trúc lưu trữ dữ liệu công cộng và riêng tư. Trong khi blockchain yêu cầu sự đồng thuận của toàn bộ mạng, DLT có thể đạt được sự đồng thuận mà không cần phải xác thực toàn bộ chuỗi. Vì vậy, mặc dù DLT thường được nhắc đến khi nói về tiền điện tử, nhưng không phải tất cả các ứng dụng của nó đều yêu cầu token.
So với blockchain, bạn có thể thấy rằng các dạng DLT khác có khả năng mở rộng cao hơn. Tuy nhiên, nó cũng có ít triển khai thực tế hơn vì lý do bảo mật.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải hiểu rằng mặc dù blockchain là bất biến, nhưng nó không nhất thiết là bất khả xâm phạm. Sự phụ thuộc quá mức vào blockchain cũng mở ra các vấn đề liên quan đến mã hóa dữ liệu, chẳng hạn như phần mềm độc hại.
3. Công nghệ sổ cái phân tán được sử dụng để làm gì?
Mặc dù là một loại công nghệ mới, nhưng DLT có tiềm năng cách mạng hóa một số ngành công nghiệp, ví dụ như:
3.1 Tài chính
Người ta đã nói rất nhiều về cách DLT, đặc biệt là blockchain, có thể được sử dụng để cải thiện toàn bộ lĩnh vực tài chính. Nó không chỉ có thể được sử dụng để gửi tiền trên khắp thế giới gần như ngay lập tức mà còn rẻ hơn và dễ tiếp cận hơn đáng kể. Đối với những cá nhân sống ở những khu vực có cơ sở hạ tầng kém và thiếu khả năng tiếp cận với các ngân hàng truyền thống, DLT giúp họ có thể tham gia nền kinh tế kỹ thuật số một cách liền mạch.
3.2 Bỏ phiếu
Đối với nhiều quốc gia có địa hình khó khăn, quá trình bỏ phiếu có thể khó khăn và mất nhiều thời gian. Bằng cách sử dụng DLT, các chính phủ có thể hưởng lợi từ việc cải thiện tốc độ, hiệu quả và độ tin cậy của các phương thức bỏ phiếu của họ. Trên thực tế, nó thậm chí có thể làm tăng tỷ lệ cử tri đi bầu cử và giảm thiểu khả năng gian lận.
3.3 Giải trí
Khi phát trực tuyến (livestream) trở thành một kênh chính để các nghệ sĩ chia sẻ tác phẩm của họ, DLT giúp bạn có thể phân bổ trực tiếp tiền bản quyền một cách hiệu quả. Với DLT, các nhà cung cấp dịch vụ phát trực tuyến có thể thực hiện các biện pháp kế toán để thanh toán cho các nghệ sĩ trong một thời hạn hợp lý và với ít phí hơn. Ngoài ra, các nghệ sĩ và nhà sản xuất cũng có thể tránh bị các nhà phân phối tham nhũng bằng cách có một sổ cái chính xác về các giao dịch.
3.4 Bất động sản
Với DLT, các nhà phát triển và đại lý bất động sản có thể hiểu rõ hơn về lịch sử của bất động sản. So với các dịch vụ niêm yết truyền thống, DLT mang đến sự minh bạch về các quyền sở hữu, cải tạo và lịch sử mua bán trước đây. Với điều này, người mua bất động sản có thể hiểu biết hơn về bất động sản trước khi mua.
3.5 Y tế
Sử dụng DLT, các bác sĩ sẽ không cần hỏi tiền sử bệnh nhân của bạn mỗi khi bạn đến khám. Chỉ với một mã QR hoặc số duy nhất, hồ sơ bệnh nhân có thể được truy cập ở khắp các bệnh viện trên thế giới. Điều này không chỉ có thể giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán sáng suốt hơn mà còn có thể giúp bệnh nhân trong trường hợp khẩn cấp khi mà họ không thể chia sẻ ngay tiền sử bệnh nhân của mình.
3.6 Hoạt động bán lẻ
Đối với các công ty quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu, DLT có thể xây dựng sự đồng thuận về các dữ kiện được chia sẻ. Với điều này, có thể tăng hiệu quả và khả năng hiển thị. Bên cạnh đó, nó có thể làm giảm khả năng gian lận đối với hàng hóa có giá trị cao, dẫn đến tổng thể ít lãng phí hơn và lợi nhuận cao hơn.
>>> Xem ngay: Tất cả những gì bạn cần biết về công nghệ Blockchain
4. Công nghệ sổ cái phân tán không chỉ là blockchain
Trong bài viết này, chúng tôi mới chỉ giới thiệu sơ lược về những gì DLT có thể làm được.
Từ chăm sóc sức khỏe, giải trí và kinh doanh, công nghệ sổ cái phân tán có thể làm cho nhiều khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta hiệu quả và an toàn hơn. Mặc dù nó không phải là không có rủi ro bảo mật, nhưng ưu điểm vượt trội hơn nhược điểm trong hầu hết các tình huống.
>>> Tìm hiểu ngay các khóa học lập trình của FUNiX tại:
>>> Xem thêm nhiều hơn bài viết tại đây:
- Lưu ý để học blockchain trực tuyến hiệu quả cao tại FUNiX
- Lý do nữ giới nên chọn FUNiX để học chuyển nghề IT
- FUNiX trở thành đối tác của Liên minh Blockchain Việt Nam
- 3 lý do bạn trẻ nên học blockchain trực tuyến ở FUNiX
Vân Nguyễn
Dịch từ: https://www.makeuseof.com/what-is-dlt-distributed-ledger-technology/
Bình luận (0
)