25 năm – 25 câu chuyện về FPT – Phần 1

Vạn sự khởi đầu nan, FPT ra đời với một khát vọng lớn lao, nhưng trong tay không một đồng tiền vốn. Anh Bình phải lên đường sang Đức học, tiện thể xây dựng các mối quan hệ chiến lược. Nhiệm vụ tay không bắt giặc được giao cho anh Lê Quang Tiến và các đồng đội như anh Lê Vũ Kỳ, anh Nguyễn Trung Hà, anh Nguyễn Chính Nghĩa (Nghĩa đen),Nguyễn Việt Hùng (Hùng Kều), chú Đào Vinh….va thư ký đầu tiên: chị Trần Thu Hà. Các anh chị đã thực hiện thành công hợp đồng chuyển giao máy tính cho Viện hàn lâm khoa học Liên Xô, tạo nền tảng vững chắc về tài chính và năng lực công nghệ cho FPT tiến vào tương lai. Thời đó, máy PC được coi là công nghệ cao nên các nước XHCN (trong đó có Liên Xô) bị cấm vận. Việt nam cũng trong diện này nhưng chẳng sợ.

 

Anh Lê Quang Tiến nổi tiếng với câu chuyện ký bừa là Phó Giám đốc, khi bị phát hiện thì chống chế đó là nickname chứ ko phải chức danh.

 

Mặc dù tôi được tuyển vào với vị trí nghiên cứu viên nhưng công việc chủ yếu là bưng bê kê đặt, rót nước cho các anh. Thỉnh thoảng phải đi Hải Phòng để áp tải xe chở hàng (vụ làm ăn với Viện hàn lâm Liên Xô là hàng đổi hàng vì bạn không có tiền). Tối về mới lôi cái máy XT cũ kỹ ra học lập trình.

Một gốc cây chỉ có thể trở thành đại thụ nơi đất đai màu mỡ. Một công ty có tầm nhìn, không thể bỏ qua thị trường đầy ắp tiềm năng. Mặc dù tại miền Bắc còn muôn vàn khó khăn, Công ty chưa có mô hình quản lý, chưa có thị trường ổn định, luật doanh nghiệp cũng chưa ra đời. Nhưng với phương châm “cứ đi sẽ thành đường, cứ tin nhau là thành đồng đội”, năm 1990, các anh chị Trương Thanh Thanh, Hoàng Minh Châu, Vương Mạnh Sơn, Ngô Vi Đồng, Nguyễn Minh Sơn… đã mạnh dạn thành lập FPT tại Hồ Chí Minh, đặt dấu chân của FPT tại thành phố đầu tàu của đổi mới kinh tế. Nên nhớ là theo luật lúc đó, FPT HCM là một công ty độc lập hoàn toàn với FPT HN. Chỉ có tên giống nhau thôi. Chị Thanh sau này đã trở thành thành viên nữ duy nhất của Hội đồng quản trị FPT.

 

FPT HCM thời đó còn được sự hỗ trợ mạnh mẽ của anh Lê Tấn Lộc, là trưởng phòng máy tính của Ngân hàng Công thương thành phố. Anh Lộc cũng là thầy dạy đầu tiên của tôi về nghiệp vụ Ngân hàng.

Đến năm 1992, tuy đã có nhiều tiến bộ, FPT vẫn vướng phải một trở ngại vô cùng quan trọng để phát triển: lệnh cấm vận của Mỹ ngăn cản các công ty công nghệ vào Việt nam. Nhưng có một công ty không sợ lệnh cấm vận. Đó là Olivetti, hãng đã chế tạo máy tính theo phong cách của người Ý. Máy M290S thật sự là những tác phẩm nghệ thuật. Olivetti đã dạy chúng tôi vẻ đẹp và sự đơn giản của công nghệ. Về ước mơ một hệ thống ngân hàng được tự động hóa.Về những kỹ thuật tổng quát của quản trị mạng và máy chủ. Trong phái đoàn của Olivetti đến thăm FPT năm 1992, có một người hôm nay đã bay nửa vòng trái đất đến chia vui với chúng tôi – ông Angelo Canepa. Trưởng đoàn, ông Buruhaga (đại loại thê), đã giới thiệu chúng tôi kiếm được khách hàng Ngân hàng đầu tiên là VID-Public. Có một thành viên khác của đoàn là Peter Bate, đã dạy chúng tôi một mẹo nhỏ, khi chương trình chẳng may bị treo lúc đề mô: thò tay tắt ngay nguồn, xong kêu ầm lên, sao thế nhỉ, sao thế nhỉ. 

 

Tối hôm chủ nhật vừa rồi, chúng tôi đã có một bữa nhậu say đã đời.

 

Dù ai công việc bộn bề

Nhớ ngày sinh nhật mình về với ta

Dù ai xuôi ngược gần xa

Nhớ ngày lễ hội mười ba tháng chìn

 

Truyền thống kỷ niệm ngày thành lập công ty bắt đầu chính thức từ năm 1993. Kỷ niệm 5 năm thành lập, các FPTer đã biến 1993 thành năm lễ hội. Công ty tràn ngập trong không khí sáng tạo STC. Hội diễn mừng Xuân tại nhà Hát lớn, đua xe đạp vòng quanh Hà nội, giải bóng đá quốc tế và phô trương sức mạnh công nghệ trong triển lãm 5 năm FPT vào ngày 13/9 tại Nhà tròn Hồ Tây. Văn hóa FPT: sáng tạo quên mình, cứ máu là xong, là tôn đổi đồng chí gương sáng, là sinh khí của thành công hôm nay. Xin được cám ơn những con người đã góp phần thổi hồn cho FPT từ những ngày đó, các anh Ngô Huy Thọ, Phan Ngô Tống Hưng, Nguyễn Khắc Thành, chị Thịnh, anh Dân và rất nhiều nhân viên FPT bình dị khác.

 

Văn hóa và kinh doanh trong doanh nghiệp, cũng như tinh thần và thể xác trong con người vậy. Không thể tách rời. Không thể có tinh thần vững mạnh trong thể xác yếu đuối và ngược lại.