Ngôn ngữ lập trình được chia thành 2 nhóm: ngôn ngữ bậc cao hoặc bậc thấp. Mỗi loại ngôn ngữ lập trình có mục đích riêng.
Vì vậy, chính xác sự khác biệt giữa chúng là gì? Và điều này có ý nghĩa gì đối với việc học viết code? Hãy bắt đầu với định nghĩa của từng loại và tìm hiểu xem ngôn ngữ nào phù hợp hơn với bạn.
1. Ngôn ngữ lập trình bậc cao và bậc thấp
Dưới đây là một số quy tắc thường được sử dụng để phân biệt ngôn ngữ lập trình bậc cao và bậc thấp:
Ngôn ngữ bậc cao:
- Có tính trừu tượng cao
- Gần với ngôn ngữ của con người hơn và dễ đọc hơn
- Không giải quyết vấn đề quản lý bộ nhớ
- Ví dụ: Java, Python, Ruby và C#
Ngôn ngữ bậc thấp:
- Có tính trừu tượng thấp
- Không gần với ngôn ngữ con người và máy có thể đọc được
- Liên quan đến quản lý bộ nhớ
- Ví dụ bao gồm ngôn ngữ hợp ngữ và mã máy
Nếu bạn đã từng viết code bằng C hoặc C++, bạn có thể nhận ra những ngôn ngữ này nằm ở vùng xám. Những ngôn ngữ này cho phép bạn quản lý bộ nhớ, nhưng chúng có tính trừu tượng nhất định.
>>> Xem thêm: Từ A-Z chương trình học FUNiX – Mô hình đào tạo lập trình trực tuyến số 1 Việt Nam
2. Ngôn ngữ lập trình bậc thấp
Một ngôn ngữ là bậc cao hay bậc thấp phụ thuộc vào tính trừu tượng và mức độ gần với hệ điều hành mà ngôn ngữ đó hoạt động. Các ngôn ngữ bậc thấp gần với hệ thống máy tính hơn. Một trong những ngôn ngữ bậc thấp phổ biến nhất là mã máy (machine code).
Mã máy không có sự trừu tượng — nó chứa các lệnh riêng lẻ được chuyển đến máy tính. Máy móc chỉ hiểu các byte, chúng được biểu diễn dưới dạng nhị phân (mặc dù đôi khi chúng được viết bằng ký hiệu thập phân hoặc thập lục phân).
Dưới đây là một số mã máy:
The specified language : machine does not exist'Code generation failed!!'Con người khó mà hiểu tập lệnh này có thể làm gì, nhưng máy tính thì có, bởi mã máy không gần với ngôn ngữ của con người.
Khi bạn viết mã máy, bạn cần chỉ định hướng dẫn rõ ràng. Ví dụ, nếu một phần thông tin cần được truy xuất từ bộ nhớ, mã máy sẽ cần cho máy tính biết vị trí cần tìm. Cho đến nay, mã máy là code nhanh nhất để viết nhưng lại khó nhất để viết chương trình.
Assembly là một ngôn ngữ bậc thấp khác cao hơn một bước so với mã máy. Assembly có tính trừu tượng rất thấp nhưng tương tự như mã máy. Nó ít phổ biến hơn một ngôn ngữ như C nhưng cao hơn một bước so với mã máy.
Ngôn ngữ lập trình C là một lựa chọn phổ biến với các lập trình viên. Mặc dù không ở mức thấp như Assembly, nhưng C gần với mã máy. Hầu hết các operation được viết bằng C có thể hoạt động với một số lượng nhỏ các lệnh mã máy.
3. Ngôn ngữ lập trình bậc cao
Ngôn ngữ bậc cao có tính trừu tượng cao. Những ngôn ngữ này rất dễ đọc và nhờ đó dễ sử dụng hơn nhiều. Đây là một mẫu code Python dễ giải mã hơn nhiều so với một đoạn mã máy:
def addNumbers(Num1,Num2):
return Num1 + Num2
addNumbers(4,5)
>> 9
Đây là một hàm đơn giản nhận hai số và trả về kết quả. Bạn biết chính xác những gì bạn nhận được. Bạn cũng không cần quản lý bộ nhớ để chạy chương trình này trên máy tính của mình.
Các biến, đối tượng, quy trình và vòng lặp đều là những phần quan trọng của ngôn ngữ bậc cao. Đây chính là sự trừu tượng giúp chúng dễ sử dụng.
Ngôn ngữ Assembly có sự tương ứng gần như 1-1 giữa các lệnh của nó và các lệnh mã máy. Một ngôn ngữ bậc cao hơn có thể gửi hàng chục lệnh chỉ với một dòng mã.
Mỗi ngôn ngữ bậc cao có cách viết cú pháp riêng và bạn có thể thấy rằng một số ngôn ngữ dễ đọc hơn những ngôn ngữ khác.
>>> Đọc bài viết: 5 Điểm đáng chú ý tại khóa học lập trình trực tuyến FPT – FUNiX
4. Bạn nên học ngôn ngữ nào?
Đó là một câu hỏi phổ biến của các lập trình viên mới. Ngôn ngữ lập trình bậc cao hay bậc thấp tốt hơn? Giống như nhiều câu hỏi về lập trình khác, không có một câu trả lời chính xác.
Cả hai loại ngôn ngữ đều có những lợi ích quan trọng riêng. Với các ngôn ngữ bậc thấp, máy tính phải thông dịch rất ít. Điều này giúp cho mã máy cực kỳ nhanh so với các ngôn ngữ lập trình khác. Chúng cung cấp cho các lập trình viên nhiều quyền kiểm soát đối với việc lưu trữ dữ liệu, bộ nhớ, phần cứng máy tính.
Bạn có thể sử dụng các ngôn ngữ này để viết nhân phần mềm hoặc phần mềm driver. Bạn sẽ không sử dụng nó để viết ứng dụng web hoặc game.
Ngôn ngữ bậc cao dễ nắm bắt hơn, cho phép các lập trình viên viết mã hiệu quả hơn. Những ngôn ngữ này cũng được coi là an toàn hơn. Chúng có nhiều biện pháp bảo vệ hơn để giữ cho người viết mã không đưa ra các lệnh có thể làm hỏng máy tính.
Chúng không cung cấp cho các lập trình viên nhiều quyền kiểm soát đối với các quy trình bậc thấp và hiếm khi liên quan đến việc phân phối bộ nhớ.
Danh sách các ngôn ngữ bậc cao phổ biến bao gồm:
- Java
- C#
- Go
- Scala
- JavaScript
- Python
- Ruby
- SQL
Những ngôn ngữ này rất thích hợp để viết các chương trình phần mềm, ứng dụng web và ứng dụng di động.
4.1 Bạn muốn viết gì?
Câu hỏi đầu tiên của bạn nên là: tôi muốn lập trình cái gì?
Nếu bạn đang muốn viết hệ điều hành, hạt nhân hoặc bất cứ thứ gì cần chạy ở tốc độ cao thì ngôn ngữ bậc thấp hơn có thể là một lựa chọn tốt. Phần lớn Windows, macOS và Linux được viết bằng các ngôn ngữ có nguồn gốc C như C ++ và Objective-C.
Nhiều ứng dụng hiện đại được viết bằng ngôn ngữ bậc cao hơn. Python và Ruby là những ngôn ngữ lập trình web phổ biến. Các ngôn ngữ như Swift, C #, JavaScript và SQL đều có mục đích riêng. C # là một ngôn ngữ đa mục đích tuyệt vời, JavaScript là xương sống của mã hóa web và SQL thích hợp để lập trình cơ sở dữ liệu.
4.2 Lợi ích của việc học cả hai
Học cả ngôn ngữ bậc cao và bậc thấp sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về trừu tượng và cách chúng làm cho các ngôn ngữ bậc cao hiệu quả hơn. Bạn cũng có thể tìm hiểu rất nhiều về kiến trúc máy tính và những gì làm cho máy tính hoạt động.
Trước hết, hãy chọn một ngôn ngữ dựa trên những gì bạn muốn xây dựng. Tìm hiểu về những ngôn ngữ phổ biến trong lĩnh vực nghề nghiệp mà bạn lựa chọn. Sau đó, sử dụng thông tin đó để chọn một ngôn ngữ và bắt đầu học.
Bạn sẽ sớm thấy những điểm tương đồng và bạn sẽ hiểu sâu hơn về cách thức hoạt động của lập trình.
>>> Xem thêm: Review khóa học trực tuyến FUNiX FPT đang được nhiều bạn trẻ lựa chọn
5. Trở thành một lập trình viên giỏi hơn
Đừng bị choáng ngợp bởi tất cả các tiêu chí khác nhau khi chọn một ngôn ngữ lập trình. Nếu bạn phân vân giữa ngôn ngữ bậc cao và bậc thấp, hãy nghĩ xem bạn thích thú nhất với ngôn ngữ nào. Trong hầu hết mọi trường hợp, bạn nên tập trung vào các dự án mà bạn quan tâm.
Nếu bạn muốn chuyển sang ngôn ngữ bậc thấp hơn, bạn có thể cân nhắc tìm hiểu thêm về C. Có lẽ bạn quan tâm hơn đến việc viết mã bằng một ngôn ngữ bậc cao? Python là một ngôn ngữ đa mục đích tuyệt vời. Chọn một ngôn ngữ và bắt đầu code!
>>> Nếu bạn đang có nhu cầu học lập trình trực tuyến, tìm hiểu ngay tại đây:
>>> Xem thêm các chủ đề hữu ích:
- Tất cả những điều bạn cần biết về khóa học lập trình tại FUNiX FPT
- 5 Điểm đáng chú ý tại khóa học lập trình trực tuyến FPT – FUNiX
- Từ A-Z chương trình học FUNiX – Mô hình đào tạo lập trình trực tuyến số 1 Việt Nam
- Lý do phổ biến khiến học viên nước ngoài chọn FUNiX
- Lưu ý để học blockchain trực tuyến hiệu quả cao tại FUNiX
- Lý do nữ giới nên chọn FUNiX để học chuyển nghề IT
- FUNiX trở thành đối tác của Liên minh Blockchain Việt Nam
- 3 lý do bạn trẻ nên học blockchain trực tuyến ở FUNiX
Vân Nguyễn
Dịch từ: https://www.makeuseof.com/tag/high-level-low-level-programming-languages/
Bình luận (0
)